Mieszkali po ślubie w Przyłukach. Józefina Thun-Hohenstein i jej mąż Jerzy Hutten-Czapski. Prawie wszystkie dzieci urodziły się w Pradze. Dzisiaj w pokojach, gdzie rodziło się potomstwo Czapskich, przy ulicy Nerudowej w Pradze, jest Ambasada Włoch. Kiedyś był to dom rodzinny matki Czapskiego.
Józefina Karolina Maria S. Thun-Hohenstein, Austriaczka z Czech, wychodząc za mąż za Polaka, Jerzego Hutten – Czapskiego – jak mówi rodzinna legenda, pokochała Polskę z całego serca.
Józef Czapski urodził się 2 kwietnia w 1896 roku, kiedy na mapie świata nie było Polski. Jak podaje Janusz Nowak, poród odbierała akuszerka Gabriela Suda w Pradze. Ochrzczony został dwa dni później 4 IV 1896 r. przez księdza Wenzela (Vaclava) Stejskala w kościele św. Mikołaja. Potem wraz z matką wrócił do Przyłuk…
„Moja matka była Austriaczką, moja babka – Niemką bałtycką, mój ojciec był w Rosji a potem w Polsce. Ja się urodziłem w Pradze, tam mieszkała moja babka. Można naprawdę powiedzieć, że myśmy mieli bardzo dużo niepolskiej krwi. Jeżeli my zostaliśmy naprawdę Polakami, to zawdzięczamy to matce, z którą śpiewaliśmy „jeszcze Polska nie zginęła” i Kde domow mój . I ona nigdy w życiu żadnym innym językiem do nas mówiła, jak tylko po polsku.Także moja matka była natchnieniem polskości u nas”.
Przedziwne koleje losu. Austriaczka z Czech, która swoim dzieciom więcej w serca wlewa miłości do Polski niż ojciec, z pochodzenia Polak. Wpływ matki na rozwój dzieci, mimo jej krótkiego życia, był znaczący. Po latach Czapski, w chwilach obojętności religijnej, widzi matkę, która dbając o praktyki religijne, tradycyjne podejście do modlitwy i wychowanie dzieci w czystości myśli i czynów, nieobecna na świecie, wciąż jest dla niego drogowskazem. W najcięższych chwilach oschłości i niemocy, religia dodawała sił i nadziei Czapskiemu. Notuje to zarówno przywołując obrazy z obozów sowieckich, jak też wcześniej – wspominając życie pełne pokus we Francji, w czasie wyjazdu z kapistami.
Józefina była matką ośmiorga dzieci. Zmarła w 1903 roku, w wieku 36 lat, chwilę po urodzeniu ostatniego dziecka, dziewczynki, Teresy. Józef Czapski stracił matkę bardzo wcześnie – w wieku 7 lat.
21 grudnia 2021 roku o godz. 15 odsłonięta zostanie tablica upamiętniające fakt narodzin Józefa Czapskiego w Pradze, w Pałacu Thunów przy ul. Nerudowej 20.
Na zaproszeniu obrazy z kolekcji prywatnych. © Spadkobiercy Józefa Czapskiego.
