28 kwietnia 2022 roku o godz. 18 w KORDEGARDZIE. Galerii Narodowego Centrum Kultury przy Krakowskim Przedmieściu 15/17 w Warszawie została uroczyście otwarta wystawa Józef Czapski. Dzieła z kolekcji prywatnych. Kuratorkami wystawy są: Elżbieta Skoczek, dyrektor Festiwalu Józefa Czapskiego i Katarzyna Haber.
W uroczystości otwarcia wzięli udział: wicepremier prof. Piotr Gliński, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ambasador Republiki Francuskiej w Polsce, Frédéric Billet, a także Dyrektor Narodowego Centrum Kultury dr hab. Rafał Wiśniewski oraz Dyrektor Instytutu Francuskiego w Warszawie, Georges Diener.
Ponad 200 osób, miłośników twórczości Józefa Czapskiego, tego wieczoru przybyło na otwarcie wystawy.
Elżbieta Skoczek: – Ta wystawa to efekt moich wieloletnich spotkań z osobami, które znały Józefa Czapskiego oraz z właścicielami obrazów i rysunków, do których dotarłam. Dla mnie każdy z tych obiektów, które pokazujemy w Kordegardzie ma osobistą historię. To tylko niewielka część prac, które znajdują się już w przygotowanym przeze mnie catalogue raisonné.
W rozmowie z Adamem Zagajewskim, którą przeprowadziłam w 2017 roku poeta wskazał na istotną cechę Józefa Czapskiego. Malarz ten łączył ludzi. Dzięki niemu nawiązywały się nowe znajomości i przyjaźnie. Choć nie znałam Józefa Czapskiego, nie dane było mi się z nim spotkać (urodziłam się za późno… ) , to poprzez zainteresowanie jego twórczością, poszukiwaniem dzieł, poznałam wiele wspaniałych ludzi, z którymi utrzymuję bardzo bliskie, przyjacielskie relacje. To znajomości i przyjaźnie pod „skrzydłami Czapskiego”, jak powiedział do mnie Adam Zagajewski.
– Ekspozycja ukazuje nieustający zachwyt artysty nad zwyczajnością prostych czynności, scen i przedmiotów, nad pięknem natury. Niezwykle ważny był dla niego kolor, czasem stonowany, kiedy indziej jaskrawy, nadający kompozycjom ekspresyjną dynamikę. Czapski ma malarski słuch absolutny. Doskonałe wyczucie koloru. Szansę dla sztuki widzi w pokornym stosunku do natury, w cichej kontemplacji, a nie pogoni za nowością – powiedziała kuratorka Katarzyna Haber.
Podczas uroczystości wicepremier wspomniał, o planach zorganizowania w niedługim czasie wystawy Czapskiego we Francji. Rozmawiał na ten temat w czasie wernisażu z kuratorką wystawy Elżbietą Skoczek oraz właścicielami dzieł.
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, prof. Piotr Gliński powiedział: – To piękne malarstwo. Czapski to jeden z moich ulubionych malarzy. Koloryści są ludźmi ogromnie wrażliwymi. Jeśli mogą poszczycić się tak wspaniałym życiorysem jak Józef Czapski, jest to coś dla polskiej kultury bardzo, bardzo ważne. Czapski to ikona, autorytet, człowiek pióra, ale i człowiek instytucja. Współtworzył przecież tę wielką, barwną instytucję, jaką był i jest wciąż jeszcze Instytut Literacki Kultura w Maisons Laffitte.
Ambasador Francji, Frédéric Billet, przypomniał, że Józef Czapski był postacią o wielu obliczach: artystą-malarzem, pisarzem, eseistą, a także dyplomatą. „Był blisko powiązany z Francją, miał zażyłe stosunki z Paryżem. (…) Propagował Polskę we Francji i Francję w Polsce” – podkreślił. Dodał także, iż Czapski „po pierwszej wojnie światowej przyjechał do Paryża, aby studiować malarstwo i współzałożył ugrupowanie artystyczne Komitet Paryski. Potem, po drugiej wojnie światowej, wraz z Giedroyciem opublikowali pierwszy numer „Kultury paryskiej”. Giedroyć zresztą mówił o nim jako ministrze spraw zagranicznych. Józef Czapski był ściśle powiązany ze śmietanką francuskiej inteligencji tamtych czasów min. z André Malreaux, Albertem Camusem, Francoisem Mauriakiem. Józef Czapski zapisał wyjątkową kartę w dziejach kultury Europy i polsko-francuskiej przyjaźni. Wydaje mi się całkowicie naturalnym, że dzisiaj oddajemy mu wszyscy hołd”.
Dyrektor Narodowego Centrum Kultury dr hab., Rafał Wiśniewski: – Czapski bardzo chciał, by jego prace były wystawiane w jego ukochanej Warszawie, do której chciał wrócić, gdzie miał swoją pracownię. My w Kordegardzie po raz czwarty wystawiamy prace tego wybitnego polskiego artysty – człowieka o wielkim sercu, który doświadczył wiele niegodziwości tego świata – w szczególności ze strony wschodniej. A jednak zachował wielkie umiłowanie do sztuki, do kultury, bo – jak mówili pan premier i pan ambasador – był to człowiek wielowymiarowy o wielkiej wrażliwości”.
Wystawa +Józef Czapski. Dzieła z kolekcji prywatnych prezentuje 36 obrazów olejnych, akwareli, rysunków, szkiców i grafik z okresu 1922–1989. Ekspozycja ukazuje nieustający zachwyt artysty nad zwyczajnością prostych czynności, scen i przedmiotów, nad pięknem natury. Niezwykle ważny był dla niego kolor, czasem stonowany, kiedy indziej jaskrawy, nadający kompozycjom ekspresyjną dynamikę.
Honorowymi patronatami wystawę w Kordegardzie objęły instytucje: Ambasada Republiki Francuskiej w Polsce, Ambasada Szwajcarii w Polsce oraz Instytut Francuski.
Wystawie towarzyszy katalog (w języki polskim i języku angielskim) oraz liczne wydawnictwa drobne (kartki, zakładki, foldery w języku polskim i angielskim)
Wystawę można oglądać od 28 kwietnia 2022 – 5 czerwca 2022 , codziennie (oprócz poniedziałków) od 11-19.
Z okazji Dnia Flagi, 2 maja Galeria będzie otwarta od godz. 11-19 i wystawa dostępna dla zwiedzających.
Oprowadzanie kuratorskie:
Elżbieta Skoczek: 29 kwietnia w godz.: 12:00-14:00, 4 czerwca w godz.: 12:00-15:00
Katarzyna Haber: 2 maja (poniedziałek, Kordegarda jest czynna) oraz w Noc Muzeów (14 maja) w godz.: 17:00-21:00
Na oprowadzania nie obowiązują zapisy. Wstęp wolny na wystawę i oprowadzania.
