Jest 1984 rok. Dwa lata przed śmiercią Konstanty Jeleński, pełen niepokoju, powiedział Ricie Gombrowicz: „Wiesz, Rito, jest teraz taka choroba, utrata odporności”. Nie zrozumiałam, nie wiedziałam, dlaczego o tym mówi. Wtedy w mediach dopiero zaczynało się mówić o AIDS. To było chyba jeszcze przed śmiercią Foucault. Myślę, że Kot bardzo się bał, że jest chory […]
Józef Czapski poznał Jana Lebensteina. Znajomość ta była burzliwa i obfitowała w dyskusje o malarstwie, ale to temat na inny tekst. Przed Państwem … Jan Lebenstein, odsłona w czerni, bieli, szarościach… Kiedyś na żywo na wystawie objawi się w kolorze… 13 kwietnia 1970 zanotował Czapski w dzienniku: „Ostatnie malowanie Lebensteina” W liście do Ludwika Heringa […]
20 czerwca 1947 roku wydano pierwszy numer „Kultury” . To numer rzymski, gdyż wtedy zarówno Jerzy Giedroyc jak i Gustaw Herling – Grudziński – redaktorzy pierwszego numeru pisma – przebywali w Rzymie. Kultura została wydana przez Instytut Literacki, który powstał wiosną 1946 roku w Rzymie, przy 2. Korpusie Polskim pod nazwą Casa Editrice „Lettere”. (Adres: „Roma Casella […]
Rok 1924. Paryż. Misia Sert poznaje Józefa Czapskiego, który przyszedł do niej polecony przez Józefa Pankiewicza. Ta muza artystów (Renoira, Henri de Toulouse-Lautreca, Félixa Vallottona, Pierre’a Bonnarda i Édouarda Vuillarda) oraz natchnienie pisarzy (Prousta, Cocteau, Mallarmé, Apollinaire’a), znajoma kompozytorów (Claude’a Debussyego, Maurice’a Ravela i Igora Strawińskiego, Karola Szymanowskiego) postanowiła pomóc kapistom. Zjechali oni do stolicy […]
Na wystawie Potęga Awangardy, którą od 10.03.2017 roku można oglądać w Kamienicy Szołayskich w Krakowie spotkamy rzeźbę Augusta Zamoyskiego. W 1917 roku wykonał on popiersie Kajetana Morawskiego, którego Czapski znał i z którym współpracował nie tylko jako żołnierz Armii Andersa, ale także wielce pomagał rodzinie dyplomaty. O tym m.in. wspomina syn Morawskiego, Maciej w rozmowie ze […]
Magdalena Śniedziewska w opublikowanej w 2014 roku książce pt. Siedemnastowieczne malarstwo holenderskie w literaturze polskiej po 1918 roku analizuje spojrzenie pisarzy na dzieła wielkich mistrzów tego czasu. Znajdujemy tam spotkanie zarówno z pejzażami, z malarstwem rodzajowym, z martwą naturą, a także z portretem. Znacząca część książki jest poświęcona analizie szkiców Zbigniewa Herberta. Autorka – badając […]
Z Markiem WITTBROTEM rozmawia Małgorzata SAŃKO – Czy Paryż wart jest mszy? – Gdyby odnieść się do kontekstu i znaczenia tej wypowiedzi, trzeba by stwierdzić, że ogólnie przyjętą zasadą jest ta, iż cel nie uświęca środków. Ale zasady zasadami, a z ich zastosowaniem czy respektowaniem bywa różnie. Koniunkturalizm, kunktatorstwo, karierowiczostwo, pragnienie zdobycia władzy, nawet za […]
Juliusz Mieroszewski związany przed II wojną światową z Krakowem, poznał Jerzego Giedroycia w 1942 roku, gdy służył w Sekcji Oświaty i Kultury Armii Polskiej na Wschodzie, redagując tygodnik „Ku wolnej Polsce”. Pracował także w redakcji tygodnika „Orzeł Biały”. Od lutego 1943 r. służył w Wydziale Informacji i Oświaty Armii Polskiej na Wschodzie, następnie po jego reorganizacjach, w […]
Książka „Dwa brzegi. Zapiski Weterana Zimnej Wojny”, wydana nakładem Instytutu im. Gen. Stefana „Grota” Roweckiego w Lesznie, to kolejny, trzeci tom z wyborem dzienników redaktora Morawskiego, pisanych w formie bloga i publikowanych regularnie na Internecie od wielu już lat. Znajdziemy w niej bardzo wiele odniesień do znajomości z Józefem Czapskim, z którym Maciej Morawski przez […]
Pallotyńskie Wydawnictwo Apostolicum przygotowało książkę, w której odnajdujemy historię paryskiego Centrum Dialogu w Paryżu. Trafiamy tu na ślady związane z Józefem Czapskim. W kronice domu Stowarzyszenia Apostolstwa Katolickiego przy 25 rue Surcouf w Paryżu znajdujemy zapis o tym, że 15 lutego 1974 roku w Centre du Dialogue odbyła się druga konferencja Stefana Kisielewskiego na temat „Czy istnieje […]
Książka poświęcona życiu i pisarstwu Zofii Romanowiczowej. Arkadiusz Morawiec swoją książkę o pisarce podzielił na trzy części: Pierwszą stanowi szkic biograficzny, oparty na wypowiedziach pisarki, rozmowach z nią i jej korespondencji oraz uwzględniający różnorodne opracowania; wykorzystano w nim zarówno źródła publikowane, jak i niepublikowane (m.in. zawarte w toruńskim Archiwum Emigracji). Część druga dotyczy recepcji szeroko […]
Antologia tekstów opublikowanych na łamach periodyków Instytutu Literackiego w Paryżu. Jerzy Giedroyc miał dwie pasje – politykę i historię. Nie ulega wątpliwości, że przez ponad pół wieku konsekwentnie realizował własną politykę historyczną. Zajmowała Redaktora społeczna funkcja historii oraz związana z nią edukacyjna misja zmierzająca do gruntownej rewizji historycznego imaginarium Polaków. W najogólniejszym sensie, dążenie to […]
Niniejsza bibliografia jest kontynuacją wydanych wcześniej pięciu tomów „Bibliografii <<Kultury>>” (i „Zeszytów Historycznych”) Jana Kowalika, Marii Danilewicz Zielińskiej oraz Anny Supruniuk i Mirosława Adama Supruniuka, a także „Bibliografii <<Zeszytów Historycznych>> 1-110 Krawczyka i Szymańskiego. Bibliografia: „Kultura” (1997-2000) „Zeszyty Historyczne” (1997-2010) „Działalność wydawnicza” (1997-2010) „Fragments” (1973-1979) „Bibliografia” jest szczegółowym, bardzo cennym przewodnikiem po zawartości wydawnictw Instytutu […]
„1940 Katyń – zbrodnia na nieludzkiej ziemi” – taki tytuł nosi komiks znanych polskich rysowników. Akcję książki oparto na wspomnieniach Józefa Czapskiego. Pod wspólną, symboliczną nazwą „1940 Katyń” w komiksie połączone zostały opowieści o losach wszystkich pomordowanych jeńców z obozów w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku. Kanwą komiksu jest opowieść byłego więźnia Starobielska, który znalazł się […]
Zbiór lisów Konstantego A. Jeleńskiego do Józefa Czapskiego. Wybrał i przypisami opatrzył Wojciech Karpiński. Czapski poznał Jeleńskiego w 1950 roku. Tak wspomina swego przyjaciela autor Wspomnień starobielskich: Dziś, kiedy prawie straciłem wzrok, kiedy tracę pamięć do tego stopnia, że całe połacie mego życia są starte jak kreda na czarnej desce, kiedy żadnej książki przeczytać nie […]
