W Muzeum Śląskim w Katowicach do 15.10. 2017 roku można obejrzeć wspaniałą wystawę dzieł artystów z ziem polskich, działających w Paryżu w latach 1900 – 1939. Obrazy pochodzą tylko z kolekcji prywatnych, więc jest to unikatowa prezentacja dzieł rozproszonych.
Obok malarstwa Meli Muter, Louisa Marcoussisa, Henryka Haydena, Jana Lamberta – Rudzkiego, Mojżesza Kislinga, Simona Mondzaina, Władysława Ślewińskiego, Bolesława Biegasa, Zygmunta Landau, Leopolda Gottlieba, Olgi Boznańskiej, Józefa Pankiewicza i wielu innych artystów na wystawie zostało zaprezentowane także malarstwo kapistów: Hanny Rudzkiej – Cybisowej, Józefa Czapskiego, Zygmunta Waliszewskiego i Jana Cybisa.
Obraz, który przyjechał do Polski z Francji nosi tytuł „Montredon koło Marsylii” i najprawdopodobniej powstał w latach 1928 – 1930, w czasie wyjazdu malarza wraz z kapistami do Francji. Zapis tego wyjazdu znajduje się w dziennikach artysty. Dzieło po wystawie w Muzeum Śląskim ma zostać przewiezione do Krakowa (depozyt w Muzeum Narodowe). Być może jeszcze w 2017 roku zostanie zaprezentowane publiczności.
Pankiewicz, który jako pierwszy zaraził grupę studentów z Krakowa (z Akademii Sztuk Pięknych) miłością do francuskiej sztuki zamieszkał na stałe we Francji już w 1919 roku. Był przyjacielem Pierra Bonnarda, którego tak cenił Czapski. Studenci – nie skończywszy studiów – wyjechali za swoim profesorem w 1924 r. do stolicy Francji, by tam – w Luwrze i innych muzeach – uczyć się i poznawać malarstwo. Pankiewicz doprowadził do powstania w Paryżu filii Akademii Sztuk Pięknych (z Krakowa), którą prowadził do 1938 roku. Mieściła się ona początkowo przy Impasse Rouet 7, a później przy ulicy Alésia 120.
Kapiści wyjeżdżali na plenery poza Paryż (m.in. na południe Francji do La Ciotat i Collioure oraz do Moret- sur-Loing pod Fontainebleau).
Ich twórczość była prezentowana w latach 1925-1931 r. w Paryżu w salach filii Akademii Sztuk Pięknych w Paryżu (przy ulicy Alésia 120), a także zdecydowali się pokazać prace w Galerii Zak przy Place St. Germain–des Prés. Wystawie patronowała wówczas Lily Pastré.
Wystawie „Między Montmartre’em a Montparnasse’em. Dzieła artystów z ziem polskich, działających w Paryżu w latach 1900 – 1939” towarzyszy świetnie wydany katalog, który można kupić także w internetowym sklepie Muzeum Śląskiego.
Na zdjęciu obraz Czapskiego, pierwszy po lewej stronie. Fot. Ela Skoczek