22.04.2016 r. – otwarcie Pawilonu Józefa Czapskiego

W kompleksie zabudowy Muzeum im. Emeryka Hutten-Czapskiego – Oddziału Muzeum Narodowego w Krakowie, przy ulicy Piłsudskiego 12 powstaje Pawilon Józefa Czapskiego. Otwarcie zaplanowano na 22 kwietnia 2016 roku, w miesiącu urodzin malarza.
Budynek będzie poświęcony wnukowi Emeryka Hutten – Czapskiego, twórcy najcenniejszej kolekcji numizmatycznej w Polsce, wybitnemu polskiemu intelektualiście, pisarzowi i malarzowi, krytykowi sztuki – Józefowi Czapskiemu. Na ponad 600 metrach kwadratowych znajdą się m.in.: odtworzony pokój artysty z Maisons-Laffitte, sala ze stałą ekspozycją, sala wystaw zmiennych, czytelnia i kawiarnia. W piwnicach budynku znajdą się szatnie i pomieszczenia gospodarcze. Na trzeciej kondygnacji będzie sala multimedialna, w której będą wyświetlane filmy związane z tematyką przygotowywanych ekspozycji czasowych oraz filmy dotyczące Józefa Czapskiego.

Pawilon Józefa Czapskiego, ul. Piłsudskiego 12, Kraków. Luty 2016 r. , fot. Ela Skoczek

Na elewacji – podpis Czapskiego, a biała powierzchnia obok podpisu będzie ekranem do wyświetlania na budynku multimedialnych prezentacji.
28 lipca 2015 roku na dachu Pawilonu Józefa Czapskiego zatknięto wiechę. Podczas zaledwie 10 miesięcy wzniesiono wysoki, na ponad 10 metrów, czterokondygnacyjny pawilon z tarasem widokowym na dachu. Obecnie trwają prace wykończeniowe i aranżacyjne.
Idea budowy nowego pawilonu wystawienniczego, zawierającego m.in. zbiory i pamiątki po Józefie Czapskim, jest związana ze zrealizowaną w 1994 roku darowizną od siostrzenicy Józefa Czapskiego, Elżbiety Łubieńskiej, która przekazała Muzeum Narodowemu w Krakowie archiwalia, pamiątki i księgozbiór, a także dokumenty siostry Czapskiego, Marii (pisarki).

W Pawilonie znajdzie swoje miejsce odwzorowany w skali 1:1 pokój Józefa Czapskiego przeniesiony wraz z pamiątkami i sprzętami z siedziby redakcji „Kultury” w podparyskim Maisons-Laffitte. Do dyspozycji badaczy zostanie oddane gromadzone przez 50 lat archiwum artysty, w tym słynne „Dzienniki”, materiały warsztatowe oraz korespondencja.

Pawilon pomieści ekspozycję stałą – salę biograficzną malarza związaną z tragicznymi losami na Wschodzie po 1939 roku – jego oraz innych Polaków. Wystawa będzie obejmowała chronologicznie: dzieciństwo, młodość, twórczość malarską artysty, czasy II wojny światowej i emigrację. W tej części zostanie wystawiona należąca do Czapskiego i uratowana z wojennej tułaczki książka – dzieła Norwida oraz jego korespondencja z siostrami. Będzie także do dyspozycji sala do wystaw zmiennych, gdzie prezentowane będzie m.in. malarstwo tzw. Komitetu Paryskiego, do którego Czapski należał od lat 20. XX wieku.

W kawiarni urządzonej w stylu francuskim będą organizowane wykłady na temat malarstwa, literatury polskiej w kraju i na emigracji po II wojnie światowej, a także spotkania poświęcone wybitnym postaciom polskiej literatury i polityki.

Równolegle z budową Pawilonu trwają prace digitalizacyjne cennych pamiątek po Józefie Czapskim, takich jak dokumenty osobiste, notatniki z rysunkami, sztambuch wizyt, wybrane dzienniki (ok. 50 000 stron), księgozbiór i fotografie.
W ramach projektu prowadzone są też prace konserwatorskie, obejmujące konserwację rękopisów „Dzienników” Józefa Czapskiego, zabezpieczenie jego księgozbioru (łącznie ok. 700 woluminów), mebli i innych pamiątek z jego pokoju w Maisons-Laffitte.

W lutym 2014 roku Muzeum otrzymało dofinansowanie ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2009–2014 (Program „Konserwacja i rewitalizacja dziedzictwa kulturowego”). Podpisanie umowy o dofinansowanie projektu odbyło się 7 maja 2014 r. w Zamku Królewskim na Wawelu podczas konferencji prasowej z udziałem dr Moniki Smoleń, Podsekretarza Stanu w MKiDN oraz dyrektorów krakowskich placówek kulturalnych, które są beneficjentami funduszy z Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego.

Rada Programowa Projektu „Budowa Pawilonu Józefa Czapskiego w Muzeum Narodowym w Krakowie”:
Zofia Gołubiew
Izabella Godlewska de Aranda
Wojciech Karpiński
dr Piotr Kłoczowski
prof. Stanisław Rodziński
prof. Krystyna Zachwatowicz-Wajda
Andrzej Wajda
Henryk Woźniakowski
Adam Zagajewski

Budowa Pawilonu Józefa Czapskiego w Krakowie, czerwiec 2015. Fot. MNK

Scenariusz: Krystyna Zachwatowicz wraz z zespołem współpracowników
Koordynator projektu: Anna Wdzięczny
Projekt budowlany: mgr inż. arch. Danuta Fredowicz, mgr inż. arch. Andrzej Gliwiński – architektura i zagospodarowanie terenu mgr inż. Grzegorz Komraus, mgr inż. Piotr Dzidka – konstrukcja
Projekt aranżacji wystawy stałej: Aleksander Janicki. Przygotowanie wnętrza pokoju Józefa Czapskiego od strony technicznej i architektury: Tadeusz Bystrzak.

Projekt dofinansowano z programu „Konserwacja i rewitalizacja dziedzictwa kulturowego” w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Gospodarczego i Norweskiego Mechanizmu Finansowego na lata 2009-2014.
Kwota dofinansowania: 15 504 832 zł.
Wsparcie udzielone ze środków pochodzących z Islandii, Liechtensteinu i Norwegii oraz ze środków budżetu państwa.