Adam Zagajewski wspominał w rozmowie ze mną *: Ela Skoczek: W 1985 roku Zbylut Grzywacz przeżywa kryzys po ukończeniu wielkiego tryptyku „Kolejka (Siedem etapów życia kobiety)”, nad którym pracował długo i wyczerpująco. Przez bardzo długi czas nic nie tworzył, zamilkł jako malarz. Skoncentrował się np. na zbieraniu skamieniałości. Prawdopodobnie spotkanie z Czapskim w 1987 roku, […]
Zbigniew Herbert napisał w Węźle gordyjskim: „Europa handlarzy-entuzjastów w rodzaju Zborowskiego, wiernego druha Modiglianiego, należy do przeszłości. Nawiasem mówiąc, kto nareszcie napisze o Zborowskim monografię? Na pewno jakiś Francuz albo Włoch. Polscy historycy sztuki współczesnej wolą chodzić po śladach swoich zachodnich kolegów”. Na szczęście minęły te czasy, kiedy historycy sztuki tak bardzo zachwycali się i […]
W Pawilonie Józefa Czapskiego w Krakowie (ul.Piłsudskiego 12) można na I piętrze w sali wystaw czasowych oglądać obrazy malarza, ale także rysunki, które znajdują się w jego dziennikach. W dwóch gablotach znajdują się kajety ze szkicami, które ukazują paryskie klimaty. Edith Piaf, generał de Gaulle czy symbol Francji wieża Eiffela to tylko niektóre z barwnych […]
Jakże tak można, pośrodku rozmowy Zniknąć i nawet nie powiedzieć: „wrócę” I dom od razu mieć wieloechowy Skąd żadnej wieści, tylko szum zakłóceń? /Czesław Miłosz, Do Józefa Sadzika/ 26 sierpnia 1980 roku, we wtorek, 84-letni Józef Czapski zapisał w swoim dzienniku: „Wiadomość, że umarł ks. Sadzik, nagle u Pallotynów w Osny. To już straszna wyrwa […]
Na zdjęciu: od lewej Józef Czapski, Edward Raczyński, Andrzej Panufnik, Zygmunt Mycielski. Fot. Lady Camilla Panufnik. Zdjęcie zostało zrobione w pokoju muzycznym w domu Panufników w Twickenham pod Londynem. Z dziennika Józefa Czapskiego (rok 1987)*: „Telefon od Zosi. Umarł Zygmunt [… ]. Czy cierpiał? Czy się dowiem o jego ostatnich dniach? […] Napisał mi w którymś z […]
„Bocheński rozumiał dobrze konieczność wyboru, nawet konieczność politycznych kompromisów, ale należał do tych ludzi, którzy na każdym kroku gotowi są wybrać prędzej śmierć niż zafałszowanie, skurczenie tego, w czym widział istotę wielkiej tradycji i wielkiej kultury polskiej. Non omnis moriar – nie zapomną Bocheńskiego jego koledzy bojowi, jego przyjaciele polityczni, jego czytelnicy. Wszyscy, którzy go […]
Kolejna próba pokazania życia Zbigniewa Herberta. Tym razem obszerna, zamknięta w dwóch tomach, na 1920 stronach, biografia bogata w nowe wątki i informacje o twórczości i losach poety, które czekały na odkrycie w rozsianych po różnych archiwach dokumentach . Sam autor biografii, Andrzej Franaszek, na spotkaniach promocyjnych mówił, że materiał archiwalny, który posłużył mu do opisania […]
Odnaleziony w archiwum przez żonę pisarza Lidię Croce i córkę Martę Herling dziennik obejmujący lata 1957-1958 został wydany przez Wydawnictwo Literackie z bogatym aparatem krytycznym opracowanym przez Włodzimierza Boleckiego. Dodatkowo opublikowano fragment rozmowy nagranej w 2002 roku z Lidią Croce oraz przedrukowano wywiad z córką pisarza (pierwodruk w Dużym Formacie – 2 lipca 2009). O samym […]
Czapski – jak sam się do tego faktu przyznawał – nigdy nie przejawiał specjalnego zainteresowania poezją Jana Lechonia. W latach dwudziestych, kiedy przyjechał do Polski przesiąknięty był jeszcze literaturą rosyjską, stąd też twórczość całego kręgu Skamandra nie docierała do jego świadomości. Wiersze te zdały mu się pretensjonalne, grymaśne, oddające klimat świata absolutnie mu obcego: „te […]
Elżbieta Skoczek wraz z Fundacją SUSEIA, organizatorem Festiwalu Józefa Czapskiego przygotowuje „Catalogue raisonné dzieł Józefa Czapskiego”.
Film Andrzeja Wolskiego o Józefie Czapskim zakwalifikował się do Międzynarodowego Festiwalu Filmów Dokumentalnych COURAGE-PAREVO. Inauguracja wydarzenia odbędzie się w Budapeszcie 1-2 czerwca. W czasie ceremonii otwarcia w Premier Kultcafé (Budapeszt 2-4 Üllõi út, 1085) 1 czerwca o godz. 18.00 międzynarodowe jury przyzna pierwsze nagrody. Filmy, które zakwalifikowały się do festiwalu będą pokazywane na specjalnych projekcjach na […]
Czesław Miłosz w pewnym momencie odsuwał się od paryskiej Kultury. Agnieszka Kosińska tak napisała w artykule „Miłosz do reszty świata”: „Tylko w tej korespondencji [do Józefa Czapskiego – przypis Elżbieta Skoczek] mógł się także wreszcie w pełni wypowiedzieć stosunek jednego z najbardziej pracowitych autorów „Kultury” (Miłosza) do swojego wydawcy, jego polityki i poziomu pisma. Pisał […]
Jest 1984 rok. Dwa lata przed śmiercią Konstanty Jeleński, pełen niepokoju, powiedział Ricie Gombrowicz: „Wiesz, Rito, jest teraz taka choroba, utrata odporności”. Nie zrozumiałam, nie wiedziałam, dlaczego o tym mówi. Wtedy w mediach dopiero zaczynało się mówić o AIDS. To było chyba jeszcze przed śmiercią Foucault. Myślę, że Kot bardzo się bał, że jest chory […]
Z okazji urodzin Józefa Czapskiego w miesięczniku ZNAK (numer kwietniowy 04/2018) znajduję dwa artykuły. Egzaltacja kolorem „Niektóre sceny z życia codziennego wywoływały u niego emocjonalny szok podobny do działania lampy błyskowej w aparacie fotograficznym. Zależało mu na jak najwierniejszym zachowaniu precyzyjnego obrazu tego doznania” – mówi Richard Aeschlimann. Wspomina on swoje spotkania z malarzem, którego poznał w […]
W czasie rozmowy w Radiu Wolna Europa (1967 r.), w której brali udział: Kajetan Dzierżykraj-Morawski, Maria Czapska, Konstanty Jeleński, Józef Czapski oraz Witold Nowosad omawiano temat stosunków polsko-żydowskich w czasie II wojny światowej, a także dyskutowano o książkach i publikacjach, które po wojnie pojawiały się na rynku wydawniczym i o tym, w jaki sposób manipulowały historią, […]
W 1986 roku w Muzeum Archidiecezji Warszawskiej odbyła się wielka wystawa rysunków i obrazów malarza. Rysunki od niego kupował ks. Andrzej Przekaziński, ówczesny dyrektor placówki. Obrazy w zbiorach muzeum pochodzą od darczyńców. W ramach Festiwalu Józefa Czapskiego odbędzie się wielka wystawa czasowa „Czapski dzisiaj. Malarstwo i rysunek. Prace artysty ze zbiorów Muzeum Archidiecezji Warszawskiej”. . Wystawę dzieł […]
Na zdjęciu: od lewej Józef Czapski, Edward Raczyński, Andrzej Panufnik, Zygmunt Mycielski. Fot. Lady Camilla Panufnik. Zdjęcie zostało zrobione w pokoju muzycznym w domu Panufników w Twickenham pod Londynem. Z listu Zygmunta Mycielskiego do Andrzeja Panufnika, 9 stycznia 1967 r.: „Święta [Bożego Narodzenia – przypis Elżbieta Skoczek] spędziliśmy neutralnie, w domu, bez niczego. W dniu Wigilii próbowałem […]
Adam Zagajewski w swoim eseju „Piłowanie i błysk” napisał o majątku hrabiego Józefa Czapskiego, czyli o tapczanie w małym pokoiku na górze w siedzibie paryskiej Kultury w Maisons-Laffitte: „Nie było w tym – w tej redukcji – nic uwłaczającego, nie czuło się wcale biedy, przeciwnie, tapczan stał się pałacem: jego wieżami były butelki Morandiego, jego dachem […]
Czapski, niedługo po tym jak zaczął pracować w Wydziale Propagandy Armii Andersa otrzymał list od ambasadora Stanisława Kota z poleceniem skontaktowania się z pisarzem rosyjskim Aleksym Tołstojem. W tym okresie oficjalna opinia sowiecka uważała go za największego ze swych współczesnych pisarzy; wspominano również o jego przyjaźni ze Stalinem. Dlatego też ważne było dla działu Propagandy […]
Od czerwca 2017 roku na I piętrze Pawilonu Józefa Czapskiego w Krakowie nie były prezentowane obrazy malarza. Czapski na szczęście powraca i od 19 grudnia 2017 r. będzie można oglądać jego 15 obrazów olejnych (w tym dwa z kolekcji prywatnych, dwa wypożyczone z Muzeum Narodowego w Warszawie – będące własnością spadkobierców Jana Tarnowskiego – oraz […]
W Radiu Wolna Europa przeprowadzono ankietę noworoczną z okazji rozpoczęcia Nowego Roku 1956. Miała ona na celu przybliżyć twórczość emigracyjnych pisarzy, malarzy, naukowców. Na pytanie dziennikarza o plany, Józef Czapski odpowiedział: Cały rok uprzedni [1955 – przypis Elżbieta Skoczek] zeszedł mi na podróżach. Zaraz po wystawie w Paryżu, przygotowywać musiałem wystawę zbiorową w Brukseli. Potem […]
12 stycznia 2018 r. mija 25 lat od śmierci malarza, pisarza, świadka Katynia – Józefa Czapskiego. Z tej okazji w Polsce odbędą się spotkania wokół obrazów malarza, wykłady, lekcje w szkołach. W pierwszą rocznicę na półkach księgarskich pojawił się album Joanny Pollakówny z malarstwem autora „Na nieludzkiej ziemi” (choć rok wydania to 1993) KALISZ „Cieszy […]
W ramach Festiwalu Józefa Czapskiego 25.10.2017 roku została otwarta wystawa Józefa Czapskiego życie wśród książek zorganizowana przez Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Towarzystwo Przyjaciół Archiwum Emigracji. Partnerem wystawy jest Festiwal Józefa Czapskiego. Wystawę w Muzeum Uniwersyteckim w Toruniu, Plac Rapackiego 1 można oglądać do 12.01.2018r. Autorzy wystawy: Katarzyna Moskała, Joanna Krasnodębska, Sylwia Ordon, Maria Pieńkos, Mirosław A. Supruniuk. Mirosław Supruniuk […]
