Centrum Informacji Turystycznej w Amiens: – Czy mają Państwo informacje o Jean Colin d’Amiens? – zapytałam. – O kim? – zareagowała pani siedząca za kontuarem. – O malarzu, mieszkał tutaj, w Amiens, zmarł w 1959 r. – Nie, nic nie wiem. Proszę pytać w Musée de Picardie. Tam też oczywiście nic nie wiedzą. Jean Colin […]
Autorkę Nocy i dni poznał Czapski w Warszawie w październiku 1927 roku, kiedy to Dimitr Fiłosofow – przyjaciel jeszcze z czasów poszukiwań jeńców polskich w Petersburgu po I wojnie – przyprowadził rodzeństwo Czapskich do Dąbrowskiej. W opublikowanych dotąd zapiskach Józefa Czapskiego nie spotkałam opisu dotyczącego pierwszych chwil tej znajomości. Dzięki notatkom Marii Dąbrowskiej, które ukazały […]
Niewielka książeczka, skromna okładka, biała. W środku czarno-białe zdjęcie uśmiechniętego Józefa Czapskiego, malarza, który ma już około 90 lat. W środku listy odczytane, ale także kilka reprodukcji, by czytelnik mógł spotkać się z formą graficzną, gdzie w tekst – trudny do odczytania – wplecione są małe szkice, które pokazują odbiorcy to, nad czym wówczas ślepnący […]
Pałac w Kurozwękach (woj. świętokrzyskie) to wspaniałe miejsce niedaleko od Krakowa, bo autem można tam dojechać w dwie godziny. Dla miłośników twórczości Czapskiego to adres obowiązkowy. W przestrzeniach odnowionego budynku mieści się Galeria obrazów. Kolekcja Michała Popiela de Boisgelin liczy 23 obrazy Czapskiego, są tam także pamiątki: pędzle malarza, listy do Gilla de Boisgelin. Prof. […]
Konstanty Jeleński Eseista, tłumacz, krytyk i publicysta związany z paryską Kulturą. Wypromował Miłosza i Gombrowicza na tzw. Zachodzie, w czasie, kiedy żelazna kurtyna oddzielała Polskę od reszty świata. Skąd jego fascynacja tymi pisarzami? W wywiadzie udzielonym Marii Wiernikowskiej, Konstanty Jeleński zdradził, że w przypadku Gombrowicza to było zaangażowanie w pewnym sensie osobiste. Przeczytał Ferdydurke, gdy miał 15 […]
Josif Brodski w Sztuce dystansu pisał: Jeżeli dokonywaliśmy wyborów moralnych, opierały się one nie tyle na otaczającej nas rzeczywistości, ile na wzorcach moralnych zaczerpniętych z literatury. Czytaliśmy chciwie i stawaliśmy się zależni od tego, cośmy czytali. Książki, może dla formalnego elementu nieodwracalności, miały nad nami władzę wręcz absolutną. Dickens był bardziej realny niż Stalin czy […]
W najnowszym numerze kwartalnika KONTEKSTY (nr 3/322) z roku 2018 pojawiły się w druku (po raz pierwszy) fragmenty z trzech tomów dziennika z lat 1942-1943. Szkoda, że zajmują one zaledwie 7 stron w kwartalniku. Wyboru dokonał (z odczytanych przez Janusza i Marię Nowak rękopisów) Mikołaj Nowak-Rogoziński. Janusz S. Nowak – historyk-archiwista, starszy kustosz w Muzeum […]
Nie jest oznaczony w Petersburgu szlak Józefa Czapskiego, to oczywiste. Dzięki wsparciu Instytutu Polskiego w Petersburgu oraz możliwości uczestniczenia w grancie związanym z projektem prowadzonym przez Piotra Mitznera (W poszukiwaniu misji emigracji. Polsko-rosyjskie kontakty literackie 1919-1989) Tatiana Kosinowa opisała szczegółowo miejsca, w których bywał malarz. Czapski mieszkał (z przerwami) w Petersburgu w latach 1912-1919. To miasto […]
W Stanach Zjednoczonych w najważniejszej amerykańskiej serii wydawniczej „New York Review of Book” w styczniu 2019 r. ukazała się po angielsku opowieść o Józefie Czapskim pióra Erica Karpelesa. W marcu 2019 roku ukazało się polskie tłumaczenie książki pt. „Prawie nic. Józef Czapski. Biografia malarza” wydane przez Oficynę Literacką Noir sur Blanc. Pojawienie się w języku angielskim […]
4 kwietnia 2019 roku do Warszawy przyjeżdża Murielle Gagnebin, autorka książki o malarstwie Józefa Czapskiego „Czapski. Peintre du quotidien”. W Instytucie Francuskim, w Mediatece, przy ul. Widok 12 o godz. 18.00 wygłosi wykład: „Aktualność malarstwa Józefa Czapskiego”. Autorka przygotowała bogatą prezentację nieznanych obrazów. Pierre Lévy, Ambasador Francji w Polsce będzie gościł prof. Murielle Gagnebin, 5 […]
Murielle Gagnebin przyjeżdża do Polski w kwietniu 2019 r. Choć zwiedziła cały świat, będzie to jej pierwsza wizyta w kraju jej przyjaciela, malarza Józefa Czapskiego. I o tej przyjaźni, o pracy nad jej pierwszą książką o jego malarstwie „Czapski La main et l’espace”, która została wydana w 1974 r. w wydawnictwie L’Age d’Homme – w […]
We wtorek 12 marca 2019 o godz. 18.30 w Paryżu, w Stacji Naukowej Polskiej Akademii Nauk (74 rue Lauriston, 75 116 Paris) odbędzie się spotkanie wokół książki Murielle Gagnebin „Czapski. Peintre du quotidien”. Uczestnikami rozmowy z autorką będą: historyk sztuki, psychoanalityk i filozof sztuki oraz znawca dzienników intymnych. Pierwsza książka Murielle Gagnebin miała podtytuł „ręka i […]
Józef Czapski w eseju napisanym w 1973 r. – już po śmierci Jana Cybisa – wspominał słowa, które powiedział kolega o jego malarstwie. Gdy ten zobaczył autoportret Czapskiego namalowany samymi czerwieniami i zieleniami powiedział: „Twoje malarstwo nigdy nie będzie jałowe, ono jest potworne”. Autor Oka w myślach pocieszył się: „tak, przynajmniej nie będzie jałowe”. Do […]
25 stycznia 2019 roku w Domu Józefa Mehoffera, Kraków – ul. Krupnicza 26 Janusz S. Nowak wygłosi wykład o Józefie Czapskim i jego drogach do niepodległości. To będzie jedna z niewielu okazji, kiedy będziemy mogli dowiedzieć się, co kryją dzienniki malarza z czasów wojny (dotąd nie były publikowane). Wybór kilku fragmentów z ponad półtora tysiąca stron dzienników […]
Maria Czapska trafiła po latach na… okładkę książki. To książka napisana przez Ewę Jałochowską. Widzimy ją obok brata Józefa w Paryżu. Spoglądają z wieży Eiffela. To czas, kiedy kapiści przyjechali do stolicy Francji, by poznać tradycję malarstwa europejskiego, ale też współczesne malarstwo. To czas, kiedy Maria była na stypednium, w czasie którego zbierała informacje o […]
Tylko we Francji zidentyfikowaliśmy już ponad 300 obrazów Józefa Czapskiego 12 stycznia 2019 r. mija 26 rocznica śmierci Józefa Czapskiego, malarza, pisarza, osoby bez której pracy i nacisków na generałów Armii Andersa nie powstałoby wydawnictwo, a potem paryska Kultura. To on przekonał wojskowych, że trzeba zadbać o intelektualny rozwój żołnierzy w czasie wojny, ale także […]
Od 16 stycznia 2019 r. będzie dostępna w księgarniach internetowych i stacjonarnych we Francji oraz innych krajach książka Murielle Gagnebin „Czapski. Peintre du quotidien”. Pierwsza książka o malarzu Józefie Czapskim autorstwa Murielle Gagnebin miała podtytuł „Ręka i przestrzeń” i podkreśliła specyficzny kontekst Czapskiego poprzez estetyczną analizę jego malarstwa. Książka została wydana w 1974 roku, jej […]
Co się dzieje wokół promocji twórczości Józefa Czapskiego?
Od śmierci Czapskiego (zmarł w 1993 roku) minęło już 26 lat. Od napisania przez Murielle Gagnebin pierwszej (ważnej !) analizy jego malarstwa (wydanej w 1974 r. w języku francuskim) – 44 lata. Autorka postanowiła, że to już najwyższy czas, by przyjrzeć się malarstwu autora Oka ponownie i pokazać spectrum jego późniejszych dzieł. Reedycja książki z […]
Błogosławionych Świąt Narodzenia Pańskiego, życzę wszystkim Czytelnikom strony o Józefie Czapskim. Ela Skoczek Wklejony do dziennika opłatek, który Czapski otrzymał w 1982 r. Odnotował od kogo i napisał „Od […] na Wilię”. /Na pierwszym zdjęciu: obraz Józefa Czapskiego – Narodzenie Pańskie (NATIVIDAD), LATA 70. XX W. olej, płótno / 45 x 65 cm sygn. p.d.: Józef […]
Na mocy układu Sikorski–Majski podpisanego przez premiera rządu RP na uchodźstwie generała Władysława Sikorskiego i ambasadora ZSRR w Londynie Iwana Majskiego, 30 lipca 1941 roku, rozpoczęto zwalnianie polskich więźniów Gułagu i tworzenie na ich bazie Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR pod dowództwem gen. Władysława Andersa, które jako 2 Korpus Polski stanowiły od 1942 trzon Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Jednak Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Władysław Raczkiewicz odmówił podpisania […]
Zygmunt Mycielski stał się bohaterem rozmów, która przeprowadziła Beata Bolesławska – Lewandowska. Autorka od wielu lat bada archiwa i podaje do druku dokumenty osobiste kompozytora. Dzięki jej pracy możemy dzisiaj czytać m.in. listy pomiędzy Mycielskim i Andrzejem Panufnikiem (wydane w dwóch tomach przez Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk; pisałam o nich: Zygmunt Mycielski, Andrzej Panufnik i […]
O Stanisławie Vincenzie tak pisał Czapski: Nieszczęśliwym jest człowiek, który nie spotkał w życiu nauczyciela, któremu się zdaje, że on jeden, że jego i tylko jego pokolenie się liczy, który nie spotkał w młodości człowieka, jakim dla mojego pokolenia był Vincenz, przyjaciel, który nam odkrywał “testamenta żywotów przeszłych” i był dla nas sumieniem historii. Autor […]
Do 16.12.2018 roku można w Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie zobaczyć obrazy Czapskiego w ramach wystawy „Co po Cybisie?”. To ekspozycja ukazująca dzieła laureatów Nagrody im. Jana Cybisa, która jest przyznawana od 1973 r. Przyznaje ją Okręg Warszawski Związku Polskich Artystów Plastyków (ZPAP). Nagroda została ustanowiona w na cześć Jana Cybisa, który zapoczątkował działalność […]
