Każdy ma w sobie Boga – stworzenie świata – upadek – odkupienie – całą tragedię bytu, która okolona jest przez ciemną noc, nie mającą znaczenia, ani nazwy w ludzkim życiu. Co nie jest biografią – nie jest w ogóle. Stanisław Brzozowski „Pamiętni” Józef Czapski, a właściwie Józef Hutten–Czapski urodził 2 kwietnia 1896 r. Wskazują na […]
„Dziennik nie na pokaz pomyślany, ale jako kontrola oddechu dnia. Chyba najlepsze, co napisałem, to są moje dzienniki […]. Wyraziły mnie najwięcej i z tego powodu literacko są najlepsze. […] „I naraz myśl – pisać wspomnienia, poprzez to dotrzeć do warstwy głębszej istniejącej w sobie. Czy jest sens pisać wspomnienia?” Józef Czapski „Wyrwane strony” wybrane […]
Spuścizna Józefa Czapskiego i Marii, jego siostry została przekazana darowizną od Elżbiety Łubieńskiej do Muzeum Narodowego w Krakowie. Zinwentaryzował zbiór, wstęp i indeks przygotował Janusz S. Nowak przy współpracy Janusza Pezdy. Kraków Muzeum Narodowe oraz Warszawa Instytut Dokumentacji i Studiów nad Literaturą Polską, Oddział Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza, [rok wydania 2008]. ISBN:978-83-7581-016-5. i ISBN:978-83-89378-28-6
Do 13 kwietnia 2015 r. zainteresowane osoby mogły składać prace na konkurs na koncepcję graficzną promocji Pawilonu Józefa Czapskiego, który zostanie uroczyście otworzony 22. kwietnia 2016r. Praca konkursowa – jak czytamy w zaproszeniu opublikowanym w 2015 r. – miała stanowić koncepcję szaty graficznej plakatu, na którą składają się następujące elementy: konstrukcja graficzna, w której ustala się […]
Czytając Czapskiego to doskonały zbiór materiałów z sesji naukowej poświęconej temu artyście, pisarzowi. W artykułach poruszono m.in. zagadnienia związane z wpływem Simone Weil na Czapskiego (autorka Agata Janiak), przeanalizowano konieczność zapisywania wizji i codziennych zmagań w dziennikach (Janusz Nowak). O związkach Gustawa Herlinga – Grudzińskiego z Czapskim i początkach Kultury napisał Zdzisław Kudelski, o Zbigniewie […]
„Jedną z osób, która wywarła wpływ na moje wybory życiowe, był Józef Czapski.” Tak w książce Ze wspomnień szczęściarza napisał Jacek Woźniakowski. Malarza poznał, gdy miał mniej niż 18 lat. Spotkali się w Błotach pod Warszawą. Młodego Woźniakowskiego zawiózł tam jego wujaszek. Potem umówili się z Józefem Czapskim, by obejrzeć wspólnie wystawę Gierymskiego (1937 rok) . Kolejne […]
W listopadzie 2014 roku pokazano po raz pierwszy w Muzeum Narodowym w Krakowie, odnaleziony na strychu domu Kultury w Maisons-Laffitte, obraz namalowany przez Józefa Czapskiego. W czasie pobytu w siedzibie „Kultury” w 2013 roku Stanisław Mancewicz, dziennikarz związany m.in. z portalem Kultura Paryska, przypadkowo trafił na ten obraz za sprawą… kota. Pewnej nocy, którą spędzał na […]
Rozmowy z Józefem Czapskim przeprowadził Piotr Kłoczowski; Ząbki-Paris 2001; seria: „Świadkowie XX wieku”, t. 6, ISBN 83-7031-265-9, ISBN 2-85316-079-3 rysunek na okładce: ks. Witold Urbanowicz
Wybór wstęp i opracowanie Jan Zieliński; Znak 1989, ISBN 83-7006-053-6, wznowienie 2015 r. wyd. Znak, wstęp Jan Zieliński Obszerny wybór esejów, recenzji krytycznoliterackich, sylwetek pisarzy drukowanych na przestrzeni niemal czterdziestu lat na łamach „Orła Białego” i paryskiej „Kultury”. Książkę można kupić w wydawnictwie ZNAK
I wydanie: Znak 1983, 1996, ISBN 83-7006-450-7. Książka z autoportretem i 19 rysunkami autora. Wybór i posłowie Joanna Pollakówna; Wznowienie w 2016 roku przez wydawnictwo ZNAK – posłowie Joanna Pollakówna. Wznowioną książkę przez wydawnictwo ZNAK można już kupić w księgarni
Wydanie: Instytut Literacki 1949. Jak wspomina Jerzy Giedroyć w rozmowie z Joanną Podolską: Po wojnie panowała we Francji dyktatura myśli lewicowej. Byliśmy tam bojkotowani. Cały nakład „Na nieludzkiej ziemi” Józefa Czapskiego został wykupiony przez Sowietów”. Instytut Literacki , 1962; wydanie uzupełnione o tekst Walka: Polska Fundacja Kulturalna 1969; II obieg wydawniczy: Krąg 1982; wydanie wspólne […]
„Europa w rodzinie” to pasjonująca panorama dwóch minionych stuleci widzianych przez pryzmat losów kilku środkowoeuropejskich rodzin arystokratycznych. Kreśląc dzieje swej kosmopolitycznej familii, Czapska umiejętnie łączy szczegół i anegdotę z szeroką perspektywą historyczną. Wśród jej przodków i krewnych byli m.in. rosyjski współautor pierwszego rozbioru Polski, austriacki adwersarz Bismarcka, polski powstaniec sybirak, radziecki komisarz spraw zagranicznych… W […]
Róża Thun – córka siostrzenicy Józefa Czapskiego, Marii Woźniakowskiej – w książce pt. Róża opowiada dzieje swojej rodziny. Znajdujemy tu zabawne opowieści o autorze Wyrwanych stron i jego siostrze Marii. Luwr i kradzież obrazów Dzięki swojej ciotce, Elżbiecie Colin – Łubieńskiej, która w 1994 podarowała do Muzeum Narodowego spuściznę po Józefie Czapskim, Róża Thun mogła […]
Anna Kowalska była w Maisons-Laffitte dwa razy. Odwiedziła Marię Czapską i jej brata Józefa. Podczas drugiego pobytu zanotowała pod datą 8.11.1967 r. […] „Pożegnanie z Józiem było patetyczne. Oglądałam w jego pracowni dzienniki. Gigantyczna historia, wobec której bledną wszystkie inne. Tysiące rysunków, akwarel, wycinków cennych, wiersze Broniewskiego pisane po polsku i po rosyjsku, jakie? ! […]
Ścieżki to zbiór esejów Bohdana Paczkowskiego – architekta i publicysty, a także autora wspaniałych zdjęć m.in. dokumentujących zdarzenia w siedzibie Kultury. Wiele zdjęć zrobił Józefowi Czapskiemu. W tym tomie miłośnicy dzieł autora Oka mogą przeczytać dwa eseje jemu poświęcone: Wyprawa w świat z Czapskim oraz Portret Józefa Czapskiego przez Wojciecha Karpińskiego. Pierwszy jest opisem wrażeń i odbioru […]
Autorka książki, Dorota Sieroń-Galusek wybrała trzy postacie: Jerzego Stempowskiego, Józefa Czapskiego i Czesława Miłosza nie tylko dlatego, że ich drogi życiowe spotkały się i w pewnym czasie działali wspólnie, współtworząc emigracyjny krąg „Kultury”. Są to, według niej, osoby ukształtowane wedle pewnych wzorców i przez całe życie kroczące konsekwentnie drogą myślenia osobnego. Autorka śledzi kluczowe momenty […]
Książka Joanny Pollakówny (rok wydania 1993) to – po Murielle Werner-Gagnebin: „Czapski La main et l’espace” – pierwsza na rynku polskim publikacja, będąca zarazem bogato ilustrowanym wyborem prac Józefa Czapskiego. Słowo wstępne stanowi esej Malarstwo i życie, który autorka napisała w 1991 r. – jeszcze za życia malarza. Album jest bogato ilustrowany archiwalnymi fotografiami. Dla tych, którzy […]
Ta książka zawiera odczyty, które Józef Czapski głosił dla współtowarzyszy uwięzionych w sowieckim obozie w Griazowcu. Było to na przełomie 1940/1941. , Pierwodruk: „Kultura” (Paryż), nr 12 i 13/1948; Wydanie pierwsze książkowe w jęz. francuskim: Les Éditions Noir sur Blanc 1987, ISBN 2-88250-000-9, wznowienie 2011 r. Édition revue et augmentée Après la déportation par les […]
„1940 Katyń – zbrodnia na nieludzkiej ziemi” – taki tytuł nosi komiks znanych polskich rysowników. Akcję książki oparto na wspomnieniach Józefa Czapskiego. Pod wspólną, symboliczną nazwą „1940 Katyń” w komiksie połączone zostały opowieści o losach wszystkich pomordowanych jeńców z obozów w Kozielsku, Ostaszkowie i Starobielsku. Kanwą komiksu jest opowieść byłego więźnia Starobielska, który znalazł się […]
Rozszerzona wersja książki Dzienniki, Wspomnienia, Relacje; oprac. Joanna Pollakówna przy udziale Piotra Kłoczowskiego; Les Éditions Noir sur Blanc 1993. Kolejne wydanie poszerzone Wyrwanych stron, 2010 r. wyd. Zeszyty Literackie w opracowaniu Barbary Toruńczyk. W Kulturze Czapski opublikował: „Wyrwane strony 1963” „Kultura” 1966, nr 1-2/219-220, s. 3. „Wyrwane strony II 1963” „Kultura” 1966, nr 7-8/225-226, s. […]
Bibliografię prac Józefa Czapskiego w układzie chronologicznym. W ramach roku zastosowano układ według kolejności pojawiania się tekstów na łamach Kultury i Zeszytów Historycznych. Dotyczy to również części drugiej, gdzie pozycje książkowe ułożono wedle roku ich wydania. W adnotacjach autorka opracowania, Alicja Szałagan, zamieszcza informacje dotyczące formy podpisu, gatunku utworu, działu pisma, w jakim został zamieszczony, […]
Książka o życiu, malarstwie i pisarstwie Józefa Czapskiego. Niezwykły portret Józefa Czapskiego: świadka wieku, wybitnego malarza, pisarza i czytelnika. Jacek Woźniakowski tak napisał o tej książce: „Kiedy się czyta książkę Karpińskiego o Czapskim, ten staje się obecny — cóż lepszego mógłbym o jego książkowym portrecie powiedzieć. Karpiński tak intensywnie zagłębia się w rozmowę z Czapskim, […]
Autor rekonstruuje podstawy twórczego światopoglądu Czapskiego, wskazuje na rozwój stworzonej przez niego estetyki malarskiej w powiązaniu z jego twórczością literacką oraz refleksją etyczną i epistemologiczną. W zakres zainteresowania Mańkowskiego wchodzą: krystalizacja myśli Czapskiego w dialogu z pismami mistrzów, spotkanie z nieludzką historią, namysł nad rolą prawdy i piękna w kulturze, dążenie artysty do odkrycia prawdy […]
Teksty Józefa Czapskiego. Zebrał i notami opatrzył Paweł Kądziela; Biblioteka „Więzi” 2005, ISBN 83-88032-65-8
