Wacław Iwaniuk… Czapskiemu

Z tomiku „Moje strony świata” – wiersz Wacława Iwaniuka:

 

CO JESZCZE MOGĘ POWIEDZIEĆ

O JÓZEFIE CZAPSKIM

Artyście  za Swobodę Tajemną

 

Do Maisons-Laffitte dojeżdża się metrem z Paryża

a potem wyboistą już ulicą do pielgrzymiej Furtki.

Przed Domem czeka Redaktor

a na poddaszu limbo Artysty; Czapski

wpatrzony w siebie maluje portret słońca

ognistą kulę nad Ziemią.

Mądrość jego farb jest tak oczywista

że słyszę ich głosy gdy schodzą na płótno.

 

Ludzie na płótnie są żywi

jak wiara w nich Artysty.

Może na mój wiersz spadnie kropla

szaleństwa z palety Czapskiego

by mój wiersz ożył.

 

Dłoń artysty to różdżka czarodziejska

on jej ufa jak ja ufam słowu.

Wprawdzie moje zdania są krańcowo różne

bo wiersz żyje sam na skrzydłach wyobraźni

– proza idzie po ziemi –

zaś obraz jest z farb paproci.

 

Jakie więc podobieństwo łączy nas

jaka nieznana miłość –

jakie  elementy rozjaśniają nas?

Gdy patrzę na ciepłe słońce w obrazie

Czapskiego

wiem że we mnie żyje

że czas jest lepszy niż był.

 

Co jeszcze mogę powiedzieć o Józefie

Czapskim?

Że był wnętrzem naszej martyrologii

Że żył by ratować innych

 

Toronto, 22 listopada 1989

Prawie całe swoje archiwum Wacław Iwaniuk podarował toruńskiemu Archiwum Emigracji w roku 1998. Niewielki fragment korespondencji oraz rękopisy otrzymał Henryk Wójcik. Archiwum przesłane do Torunia zawierało również fragment księgozbioru (większość biblioteki otrzymało sandomierskie Muzeum Literatury), a także kilka prac malarskich i rysunków Józefa Czapskiego, Jana Lebensteina, Nikifora, Krystyny Sadowskiej i innych.

Obraz kolorowy ukazujący zachód słońca, autor Józef Czapski

Obraz Józefa Czapskiego, kolekcja prywatna.

O autorze /


Urodziła się w Nowej Dębie. Studiowała w Krakowie, na Uniwersytecie Jagiellońskim; studia podyplomowe z zarządzania projektami na Akademii Górniczo-Hutniczej. Autorka od wielu lat zajmuje się twórczością Józefa Czapskiego: przegląda archiwa, odczytuje dzienniki i zbiera informacje o dziełach malarza (projekt: Catalogue raisonné dzieł Józefa Czapskiego), nagrywa rozmowy z tymi, którzy znali autora "Na nieludzkiej ziemi". Powołała w 2017 roku Festiwal Józefa Czapskiego (jest jego dyrektorem) . Odbyły się już dwie edycje festiwalu (2017 i 2020 rok). Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (Literatura 2020, 155591/20). Kuratorka wystawy "Józef Czapski en France. Œuvres des collections privées", 2020. - projekt zrealizowany w ramach programu "Kulturalne pomosty", 2020. Kuratorka wystawy "Józef Czapski dzieła z kolekcji prywatnych, Kordegarda, Galeria Narodowego Centrum Kultury, od 28.04.2022 - 6.06.2022. Kuratorka wystawy w nowej Galerii Józefa Czapskiego w Pałacu w Kurozwękach "Józef Czapski. Dzieła z kolekcji Markiza Michaela Popiela de Boisgelin", 2023. Copyright 2016 - 2024 - Ela Skoczek / Materiały umieszczone na stronie są chronione prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie tylko za zgodą autora.

Artykuły powiązane

O pisaniu biografii

"(...) starałam się docierać do istoty rzeczy każdego zagadnienia w przekonaniu, że zbliżanie się do prawdy i jawność są wymowniejsze i moralniejsze od przemilczeń, legend i niedomówień.


Ludźmi jesteśmy i tylko ludźmi ułomnymi choćby nas inni brali za aniołów - pisał Mickiewicz do przyjaciół – cytując Naśladowanie.

Maria Czapska, Szkice Mickiewiczowskie, Wstęp

Kontakt

Zapraszamy do kontaktu z redakcją