Wystawy za życia Józefa Czapskiego
Wystawy zbiorowe (Salony)
Wystawa Dzieł Sztuki pod nazwą Salon Listopadowy : Instytut Propagandy Sztuki, Warszawa, [1930], Czapski wystawił jeden obraz pt. Brama w Mordach.
Wystawa Dzieł Sztuki pod nazwą Salon Zimowy : 1931 grudzień – styczeń, luty 1932 ; Wystawił 3 obrazy: Portret, olej./ Czerwone domy, olej. / Dziewczyna, olej.
28.03.1930 – Wernisaż wystawy w Galerii Zak na Place St. Germain–des Prés w Paryżu. Wystawie patronowała Lily Pastré. Wspólna wystawa kapistów.
1931 – Wystawy kapistów w Galerie Moos w Genewie (kwiecień), 4 listopada wernisaż w Warszawie – w Polskim Klubie Artystycznym „Polonia” (wystawa do grudnia) .
latem 1932 – Wystawa indywidualna w Galerie Vignon w Paryżu.
1934 – Wystawa kapistów w Instytucie Propagandy Sztuki w Warszawie (23 marzec.-15 kwiecień). Czapski wystawia 21 obrazów. Udział w Salonie 1934 w Krakowie w Towarzystwie Przyjaciół Sztuk Pięknych (31 maj-15 lipiec).
1935 – Czapski bierze udział w V Salonie Zimowym (luty) w Instytucie Propagandy Sztuki w Warszawie. Prezentuje obrazy: Orkiestra i Tramwaj. Udział w wystawie inauguracyjnej „Salon 35” w Poznaniu (listopad). Salon 35 prowadził w Poznaniu Wacław Taranczewski. Udział w wystawie „Zwornika” w Belgradzie. Prace pokazują tam także: Jan Cybis, Zygmunt Waliszewski, Hanna Rudzka – Cybisowa, Kazimierz Mitera.
1936 – Wystawa rysunku w salach Związku Zawodowego Polskich Artystów Plastyków w Warszawie.
1937 – Bierze udział w „Salonie 35” w Poznaniu (nagroda), w Salonie Malarskim w Instytutu Propagandy Sztuki w Warszawie (nagroda). Uczestniczy także w wystawie w Paryżu – otrzymuje tutaj brązowy medal; prezentuje prace w Salonie Wiosennym w Pałacu Sztuki TPSP we Lwowie.
26 marca – 18 kwietnia 1938 r. – „Józef Czapski ma zaszczyt prosić J.W.P. o przybycie do Instytutu Propagandy Sztuki na otwarcie wystawy swoich prac, które się odbędzie w sobotę, 26 marca o g. 13. Wystawa trwać będzie do 18 kwietnia 1838”
1938 – Udział w wystawach: w X Salonie Malarskim w Warszawie, w wystawie Inauguracyjnej w Domu Plastyka w Krakowie, w Salonie 35 w Poznaniu i w Polskim Pawilonie na Międzynarodowej Wystawie Sztuki w Pittsburgu.
1939 – Bierze udział w wystawie „Martwa natura w malarstwie polskim” w Instytucie Propagandy Sztuki w Warszawie.
30 kwietnia 1939 – obraz Józefa Czapskiego Gołębnik z 1938 roku został wyeksponowany na Wystawie Światowej w Nowym Jorku w Pawilonie Polski. Obraz nie wrócił do kraju z powodu wybuchu II wojny światowej. Obecnie znajduje się w zbiorach Muzeum Polskiego w Chicago.
15 luty 1943 – W sali Instytutu Brytyjskiego w Bagdadzie otwarta zostaje „Wystawa Artystów Plastyków Polskich Żołnierzy”. W Bagdadzie Czapski namalował kilka obrazów.
1949 r. – Wystawa w Paryżu. Informacje o niej znajdujemy w gazecie Nowy Świat, z 7.03. 1950 r. , gdzie czytamy: „Józef Czapski jest wielce utalentowanym artystą malarzem. W roku 1949 wznowił on w Paryżu swoje prace jako malarz. Urządzona w stolicy Francji wystawa cieszyła się wielkim powodzeniem”.
27 listopada- 17 grudnia 1951 – Pierwsza indywidualna powojenna wystawa w Galerie Motte w Genewie. Wstęp do katalogu napisał Daniel Halévy.
1952 – Wystawy w Paryżu: 12.11 – 28.11 w Galerie M. Bénézit i w Grabowski Gallery w Londynie.
1954 – Wystawa w Grabowski Gallery w Londynie, Wystawa w Galerie M. Bénézit (19.11-3.12)
1955 – Wystawa w brukselskim Palais des Beaux-Arts (12-23.03) . Wystawa w Rio de Janeiro: „Joseph Czapski. Pintor e Jornalista Polonês” (dia 6 de Julho se 1955)
1956 – Wystawy w Galerii na rue Duserel w Amiens ( Joseph Czapski & Jean Colin, Galerie Art, Amiens, 15.V. – 31.V.) i w Grabowski Gallery w Londynie.
1957 – Wystawa 25 obrazów Józefa Czapskiego w Muzeum Narodowym w Poznaniu.
4 VIII-22 VIII 1957 – Kraków, Dom Plastyków, ul. Łobzowska (ekspozycja wystawy pokazanej wcześniej w Muzeum Narodowym w Poznaniu).
6 VI – 21 VI 1958 – Wystawa obrazów i rysunków w Galerie M. Bénézit w Paryżu; na niej był obecny m.in. Zbigniew Herbert. Informacje z zaproszenia:
JOSEPH CZAPSKI
PEINTURES * DESSINS
GALERIE M. BÉNÉZIT
PLACE SAINT-AUGUSTIN
93, BOULEVARD HAUSSMANN
13 XI – 5 XII 1959 – Wystawa prac Józefa Czapskiego i Zygmunta Turkiewicza w Grabowski Gallery w Londynie
1960 – Wystawa w Grabowski Gallery w Londynie. Otrzymuje nagrodę malarską Fundacji im. A. Jurzykowskiego.
1961 – Wystawy w Sagittarius Gallery w Nowym Jorku (wernisaż 22 maja) i w Galerie Bénézit w Paryżu (24.02-11.03.1961).
1962 – Wystawa w Toronto.
1964 – Wystawy w Grabowski Gallery w Londynie (Jozef Czapski and Floristella Stephani 13.10-20.11) i w Galerie Bénézit w Paryżu.
1966 -Wystawa w Galerie Desbrière w Paryżu. Wystawa w Galerie Motte w Genewie. Wstęp do katalogu napisali: Jeanne Hersch i Konstanty A. Jeleński. W Buffalo State College pokaz dwóch obrazów Czapskiego z kolekcji Artura Rodzińskiego.
O planach wystawy w Galerie Motte tak pisał w liście (1965 r.) do Czapskiego Jerzy Stempowski:
„Myślę czasami z troską o Twojej projektowanej wystawie w genewskiej Galerie Motte. Szwajcarski rynek obrazów znajduje się w pełnym kryzysie. (…) Do obrazów przychodzących z Paryża odnoszą się [kolekcjonerzy – przypis ES] podejrzliwie, podobnie zresztą jak do włoskich. Jest to skutek długiego panowania sztuki abstrakcyjnej. (…) Jedyna wystawa, która zgromadziła tu liczniejszą publiczność zawierała przeszło sto natur martwych zmarłego niedawno Morandiego.(…) Morandi jest przyjemny na oko, ale jego metafizyka jest jednostajna i nudna, nie budząca entuzjazmu. Nie wiem, czemu zawdzięcza swą sławę. Pani Dieneke jest zdania, że sprzedać coś w Genewie można mobilizując pewną ilość przyjaciół. Jest to jedyna reklama przekonywająca po doświadczeniach z abstrakcjonistami. Za Tobą przemawia Twój talent , jego oryginalność, Tego jeszcze nie widziano, co sugeruje myśl, że tak będą malowali w latach następnych. Ale aby to faire valoir, musiałbyś być na miejscu i roztaczać Twój urok osobisty. Tak myśli pani Dieneke. Wydaje mi się, że ma rację. (w: Jerzy Stempowski „Listy”, Zeszyty Literackie, Warszawa 2000, s. 75-77).
1967 – Wystawa w Galerie Desbrière w Paryżu.
Tak o tej wystawie napisał w swoim dzienniku Maciej Morawski: * (źródło: Blog Macieja Morawskiego)
„17.12.1967 r. Wystawa Józefa Czapskiego. Wielki sukces. Pierwszy obraz zakupiła słynna amerykańska pisarka Mary McCarthy – to bardzo dobry znak. Wystawa ta bardziej jednolita, jakby dojrzalsza od innych. Józio nareszcie znalazł le plein de sa forme. „Jak określić wystawę? Jak zdefiniować to malarstwo? Formuła – naturalistyczny ekspresjonizm nasuwa się automatycznie: Kokoschka i Zola. Czuje się rzemiosło, długie lata pracy – wysiłku i nauki. Kontrast z obecnymi pseudo-genialnymi improwizacjami tysięcy malarzy ostatnich lat, tych malarzy, którzy w poniedziałek zaczynają malować, a w piątek wystawiają arcydzieła, mobilizując tym zręcznym trickiem reklamowym prasę. Sprzedają za milion płótno, które po dziesięciu latach – gdy minie czar reklamy, idzie na śmietnik. Józio we wspaniałej formie – jakże mi bliski.”
A w czerwcu 2011 r. notuje na swoim blogu:
„Ta moja notatka sprzed lat, nie budzi mego zachwytu. Nie dość uwydatniam fakt, iż Józio jest jednym z najlepszych, najciekawszych malarzy swej epoki. Dostrzegł to już w roku 1975 słynny Henry Chapier (patrz: „Le Quotidien de Paris” z 12.06.1975 r.) w artykule pt. „Czapski: Le destin Exemplaire du plus grand peintre polonais ». Artykuł nawiązuje do dzieła poświęconego Czapskiemu przez Murielle Werner-Ganebin („La main et l’espace”, L’Âge d’Homme, Lausanne 1975). Henry Chapier, który według opinii spotykanej tu „ma nosa”, umie dobrze przewidywać, jest zdania, ze z czasem CZAPSKI BĘDZIE MIAŁ SWĄ SALĘ W JEDNYM Z TUTEJSZYCH MUZEÓW. To samo uważał Kot Jeleński…”
(* Maciej Morawski – syn Kajetana Dzierżykraj-Morawskiego, który po cofnięciu uznania Rządowi RP na Wychodźstwie pozostał we Francji jako – nienazwany tak zresztą oficjalnie – „Ambasador Wolnych Polaków” – przedstawiciel polskiego ośrodka politycznego emigracji w Londynie).
1968 – Wystawa w Grabowski Gallery w Londynie.
1970 – Wystawy w Grabowski Gallery w Londynie i w Galerie Desbrière w Paryżu (2.05. – wernisaż , zakończenie 16.05)
05.04. – 26.05.1971 [daty odnotowane w dzienniku] – Wystawa retrospektywna w Galerie M. Motte w Genewie. Wstęp napisał Thierry Vernet
1972 – Wystawa w Galerie Motte w Genewie.
24.04 – 4.05.1974 – Wystawy w Galerie Lambert w Paryżu. Katalog „Józef Czapski”, ze wstępem Konstantego Jeleńskiego.
1974 – wystawa w Grabowski Gallery w Londynie.
1975 – Wystawa w Librairie-Galerie Galaxie w Paryżu.
9.11-11.12.1976 – wystawa w Galerie Melisa, 43 Rue de Bourg, Lozanna . Jil Silbertsein wspomina: „Wiosną 1976 roku Dimitri ogłosił nam wielką nowinę: Józef Czapski ma wystawę w Lozannie. Miejscowa księgarnia i galeria, w zamian za brzęczącą monetę, zgodziła się udostępnić wnętrza. (…) Rezultat wystawy: sprzedany jeden nędzny rysunek. Klęska! (…) Richard, [ Aeschlimann – przypis redakcji] dotknięty do żywego niepowodzeniem wystawy lozańskiej, zabrał zignorowane przez publiczność obrazy i zawiózł je do siebie do Chexbres – małej szwajcarskiej miejscowości, gdzie znalazł lokal, w którym 14. grudnia 1976 roku zainaugurował z Czapskim galerię Plexus.
14.12.1976 – Wystawa w Galerie Plexus Barbary i Richarda Aeschlimannów w Chexbres. Inauguracja galerii. Sprzedano wówczas 27 obrazów – tak wspomina Jil Silbertsein.
1977 – Wystawy w Galerie Dédale w Genewie i w Librairie-Galerie Galaxie w Paryżu.
23.11 – 23.12. 1978 – Wystawa w Galerie Jean Briance w Paryżu, rue Guénégaud. Wstęp do katalogu napisał Jean Briance
30.03.- 3.05.1979 – Wystawa w Galerie Plexus Barbary i Richarda Aeschlimannów w Chexbres
1980 – Wystawa w Genewie.
1981 – Wystawa w Galerie Jean Briance w Paryżu, rue Guénégaud.
listopad – grudzień 1981 – Rysunek i opis : wystawa polskiego rysunku współczesnego – Muzeum Okręgowe w Radomiu, / [red. katalogu Mieczysław Szewczuk]. Na wystawie zaprezentowano rysunek Józefa Czapskiego.
15.1o – 21.11. 1982 – Wystawa w Galerie Plexus Barbary i Richarda Aeschlimannów w Chexbres
21. 03 1985 – Józef Czapski uczestniczy z dziesięcioma obrazami w Paryskim Biennale, w olbrzymiej hali kompleksu La Villette. Tak wspomina to Konstanty Jeleński:
„(…) główny francuski komisarz wystawy przyjechał do Maisons-Laffitte, żeby wybrać trzy obrazy Czapskiego. Wyjechał, prosząc by wystawił ich dziesięć. Stanowi to konsekrację formalną, którą można porównać w zakresie sztuk plastycznych z przełomowymi chwilami odkrycia przez Zachód Gombrowicza czy Miłosza”.
6.05- 28.06 1986 – Wystawa w Muzeum Archidiecezjalnym w Warszawie pt. Czapski. Malarstwo i rysunek.
kwiecień – maj 1987 – Wystawa w Galerie Plexus w Chexbres.
1987 – W liście do Andrzeja Wajdy w 1987 r. napisał Czapski:
„(…) dziś pakuję wszystkie moje obrazy do Szwajcarii, gdzie będę miał wystawę w końcu kwietnia. I jeżeli zdawało mi się, że już naprawdę zasłużyłem na odejście, to że ostatni etap mojego malarstwa, który teraz do Szwajcarii jedzie, z całą bezczelnością to mówię, jest najlepszy. Zdaje mi się, że ostatnie duże martwe natury w jakiś sposób osiągnęły moje marzenie największej prostoty: zaledwie chudy stolik, a na nim biały kubeczek i bladoniebieska szmatka. A jednocześnie dwa duże płótna, które są przeciwieństwem ekspresjonistycznym tamtych martwych: stary rozbity fotel, gdzie są kontrasty czerwonego granatu i bladej, prawie białej zieleni. No i jeszcze drugi obraz, też duży, w którym jest tylko jeden wielki szmat ostrożółtej materii toczący się do ziemi z tego samego marnego stolika. Ten zdaje się moim najlepszym obrazem”. [źródło: Zeszyty Literackie, 132 (2015)]
27.05-26.06. 1988 Wystawa w Galerie Plexus w Chexbres. Tytuł: „Czapski. Peintures récentes et anciennes”.
19.05-18.06 1989 Wystawa w Galerie Plexus w Chexbres. Tytuł: „Czapski. Toiles anciennes et nouvelles”.
3.04 – 27.05. 1990 – Wystawa obrazów Józefa Czapskiego w Salonie Wystawienniczym BWA w Nowym Sączu przy ul. Jagiellońskiej 34; potem wystawa przygotowana w Nowym Sączu została pokazana w Galerii Kordegarda (czerwiec – lipiec); Wystawa „Józef Czapski. Malarstwo i rysunek” w Muzeum Archidiecezjalnym w Warszawie, Solec 61 – wernisaż 19 lutego – 7 kwietnia .
30.06-16.09. 1990 – Retrospektywna wystawa w Musée Jenisch w Vevey w Szwajcarii. Czapski był obecny na wernisażu. Wystawiono 96 płócien, 2 akwaforty, 4 rysunki, 4 tomy dziennika. Teksty napisali: Jean Louis Kuffer, Michel de Ghelderode, Wojciech Karpiński, Jeanne Hersch, Andrzej Wajda
1.10.1991 – wernisaż wystawy „Dziennik Józefa Czapskiego” w Galerii Wystawa Autorskich w Muzeum Narodowym w Poznaniu.
1.09.1991 – otwarcie wystawy dzieł artystów polskich tworzących za granicą pt. Jesteśmy w Galerii Zachęta w Warszawie. Pokazano obraz Czapskiego.
13.03. 1992 – wernisaż wystawy „Józef Czapski. Malarstwo ze zbiorów szwajcarskich”, Muzea Narodowe w Krakowie, Poznaniu, Warszawie.
Wystawy i sesje naukowe po śmierci Józefa Czapskiego:
26.05. – 28.05.1993 – sesja „Józef Czapski – życie i dzieło”, w czasie której odbyła się wystawa poświęcona Józefowi Czapskiemu (Biblioteka KUL) – wystawa prac Józefa Czapskiego (rysunki i obrazy): Muzeum „Zamek” – prezentacja filmów: „Czapski” Agnieszki Holland, „Wywiad z Józefem Czapskim” Andrzeja Wajdy.
18.07.1994 – Otwarcie wystawy stałej w Muzeum Narodowym w Warszawie w nowej Galerii Sztuki Polskiej XX wieku do 1949 roku, gdzie zaprezentowano obrazy Czapskiego
10.10.1994-5.01.1995 – Wystawa „Cybis, Czapski, Nacht – Samborski” w Galerii Instytutu Polskiego w Düsseldorfie
1996 – Warszawa, Galeria Krytyków Pokaz – rysunki z kolekcji rodziny Przewłockich. Pokazano m.in. portret Antoniego Marylskiego, Portret mężczyzny, 1940, Śpiący, 1941, rysunki z lat pięćdziesiątych, sześćdziesiątych i siedemdziesiątych.
3.04-19.05. 1996 – setna rocznica urodzin Józefa Czapskiego stała się okazją do otwarcia w Muzeum Narodowym w Krakowie wystawy „Wnętrze. Człowiek i miejsce. Józef Czapski ―w stulecie urodzin”, którą przygotowały Krystyna Zachwatowicz i Barbara Małkiewicz;
3.04 – 13.05. 1996 – Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie, Wystawa obrazów Czapskiego ze zbiorów rodziny Popiel de Boisgelin.
17.05 – 09.06.1996 – Józef Czapski. W stulecie. Galeria Kordegarda. Obrazy Czapskiego ze zbiorów rodziny Popiel de Boisgelin.
17.03 1997 – Katarzyna i Zbylut Grzywaczowie zaprosili do swojej galerii Osobliwości na ul. Sławkowskiej 16 na wystawę „Szkice dziesięciu artystów”. Pokazano wówczas: 6 szkiców z listów pisanych przez Józefa Czapskiego do Stanisława Rodzińskiego Józefa Czapskiego, 5 szkiców ze szkicownika z lat 70 -tych, oraz rysunki: „Kobieta w metrze” – tusz, kredki 1963 r.; „Uliczka” – ołówek, kredki; „W kawiarni” – gwasz z lat 70 -tych; „Medium” – olej, gwasz, 1976 r.; „Martwa natura”, pisak, 1988 r. Wystawa trwała do końca kwietnia 1997 r.
1999 – Muzeum Narodowe w Szczecinie, obrazy Józefa Czapskiego z kolekcji Wojciecha Fibaka
2000 – Wystawa prac Czapskiego z lat 1932-1989 , Muzeum Narodowe w Gdańsku – Oddział w Oliwie. „Józef Czapski – widzenie życia” miała miejsce w pałacu opatów w Oliwie.
2000-2001 – Józef Czapski. Rysunek i malarstwo. Wystawa w Muzeum Archidiecezji w Częstochowie, kurator Marek Czarnołęski. Wystawa powstała w ramach cyklu: W kręgu koloryzmu polskiego. Obok obrazów Czapskiego pokazano także prace Jadwigi Lesieckiej, której prace w 1962 roku w Galerii Benezit oglądał Czapski. Galeria była prowadzona przez Lunię Czechowską-Choroszczo, znajomą Czapskiego, modelkę Modiglianiego.
24.05 – 30.09.2001 – Dawny Pałac Biskupów Krakowskich w Kielcach, „18 obrazów z kolekcji z kolekcji rodziny Popiel de Boisgelin”, komisarz wystawy: Elżbieta Jeżewska
2.08.2003-14.09.2003 – Wałbrzyska Galeria BWA w zamku Książ (Sala Maksymiliana): Wystawa „Arcydzieła malarstwa polskiego w zbiorach Lwowskiej Galerii Sztuki”. Tu pokazano obraz Józefa Czapskiego „Miejski pejzaż” (1938). Obraz został kupiony w 1974 roku od Jadwigi Jamroz we Lwowie. Wcześniej należał on do jej krewnego, lwowskiego inżyniera Mariana Wyleżyńskiego. Potem wystawa była prezentowana w: Muzeum Regionalnym w Stalowej Woli (18.09. 2003 – 12. 10. 2003), Centrum Kultury Zamek w Poznaniu (18 .10.2003-11.11.2003), Zachęcie Narodowa Galeria Sztuki (12.12.2003 – 04.01.2004), w Galerii Miejskiej BWA w Bydgoszczy (3.04.2004-25.04.2004).
17.03 – 22.04.2007 – w warszawskiej Zachęcie odbyła się wystawa prac Józefa Czapskiego z kolekcji Richarda Aeschlimanna pt. „Józef Czapski. Wokół kolekcji Aeschlimanna”.
luty 2008 – Zachęta, Narodowa Galeria Sztuki , wystawa „Portret, pejzaż, martwa natura: Od Siemiradzkiego do Czapskiego” Kolekcja Krzysztofa Musiała , kurator wystawy: Kurator Julia Leopold , projekt ekspozycji Grzegorz Rytel. Od akademizmu aż po obrazy Józefa Czapskiego z lat 50. i 60. XX wieku, malarstwo i rzeźba tak znakomitych artystów jak: Olga Boznańska, Józef Czapski, Eugeniusz Eibisch, Julian Fałat, Wojciech Gerson, Wojciech Kossak, Józef Pankiewicz, Henryk Siemiradzki, Wojciech Weiss, Leon Wyczółkowski i Stanisław Wyspiański, artystów, którzy na stałe wpisali się w historię polskiej sztuki, a których dzieła wiążą się z najważniejszymi kierunkami w sztuce nowoczesnej, takimi jak impresjonizm, ekspresjonizm czy kubizm.
grudzień 2009 – styczeń 2010 – wystawa w Szwajcarii, «Joseph Czapski „vers soi et vers le monde”», Maison des Arts, Chexbres
15.10.2011. – Otwarcie wystawy pamiątek rodzinnych Popielów oraz „Malarstwa Józefa Czapskiego ze zbiorów markiza Gilles’a i Joli de Boisgelin”. Inauguracja działalności prywatnego Muzeum Pałacowego w Kurozwękach – skarbnica dawnej kultury ziemiaństw oraz Galerii Józefa Czapskiego, w której na co dzień są dostępne dla publiczności obrazy i rysunki Czapskiego.
26.03.- 27.03.2013 – Wrocław, Instytut Historii Sztuki oraz Instytut Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego – sesja naukowa poświęcona twórczości malarskiej i pisarstwu Józefa Czapskiego. Materiały z sesji zostały opublikowane w Kwartalniku Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Wrocławskiego Quart, CZAPSKI / NUMER SPECJALNY – Nr 2(28)/2013
14.11 – 16.11.2014 – w ramach Chabag Festival w Chebrex wystawa „Joseph Czapski et ses amis”. Józef Czapski – Thierry Vernet – Floristella Stephani – R. Aeschlimann – JM Besson, Jean Jacques Simon.
styczeń 2015 – czerwiec 2016 – w salach Pałacu Prezydenckiego w Warszawie zaprezentowano obrazy z Galerii Malarstwa Polskiego z kolekcji Muzeum Narodowego w Krakowie. Pokazano obrazy, które namalowali: Józef Chełmoński, Adam Chmielowski, Józef Czapski, Edward Dwurnik, Aleksander Gierymski, Jan Lebenstein, Jacek Malczewski, Józef Mehoffer, Jan Stanisławski, Stanisław Witkiewicz, Witold Wojtkiewicz, Leon Wyczółkowski czy Stanisław Wyspiański. Prezydent Bronisław Komorowski podziękował Instytutowi Literackiemu w Paryżu, za przekazanie w formie depozytu obrazu Józefa Czapskiego, odnalezionego na strychu Kultury. Pokazano także portret Czapskiego namalowany przez Jana Lebensteina.
05.03 – 20.05 2015 – Rzeszów Muzeum Okręgowe, Wystawa „Nieznane dzieła z prywatnej kolekcji” , tutaj pokazano zdeponowany w muzeum obraz Józefa Czapskiego Portret dziewczyny. Jego nostalgiczny portret ukazuje „wykadrowaną”, osamotnioną, zmęczoną młodą osobę z dostrzegalną deformacją jej kształtów i otoczonych konturem mocnych plam barwnych. Kurator wystawy: Maria Stopyra.
19.09.2015 – Sesja o Józefie Czapskim w Pałacu w Kurozwękach. Spotkanie zorganizowała prof. Gabrielle Dufour – Kowalska z Genewy, która niestety dwa tygodnie przed 19.09 zmarła.Uczestnicy sesji uczcili minutą ciszy organizatorkę tego kolokwium. W czasie sesji swoje wykłady wygłosili: Emanuel Dufour – Kowalski, prof. Stanisław Rodziński, prof. Irena Popiołek, prof. Paweł Taranczewski, Henryk Woźniakowski, Anna Baranowa, Krystyna Zachwatowicz- Wajdowa, Karol Tarnowski, Janusz Nowak. W czasie spotkania został wyświetlony film Emmanuela Dufour-Kowalski „Joseph Czapski, un destin polonais” Paryż, 63 min. Sesję tłumaczyła Maria Rostworowska.
6.04 do 13.05. 2016 – „Józef Czapski (1896-1993). Malarz” – wystawa w Bibliotece Polskiej w Paryżu.
22.04.2016 – uroczyste otwarcie Pawilonu Józefa Czapskiego w Krakowie, przy ul. Piłsudskiego 12, Muzeum Narodowe w Krakowie.
I edycja Festiwalu Józefa Czapskiego, 2017/2018
5.10.2017 – 28.02.2018 – Festiwal Józefa Czapskiego w Polsce, Rosji i Francji . Organizator: FUNDACJA SUSEIA.
Patronat nad wydarzeniami festiwalu objął Ambasador Francji w Polsce p. Pierre Lévy oraz Konsul Francji w Krakowie Pan Frédéric de Touchet.
Inicjatorką wydarzenia, koordynatorem, dyrektorem festiwalu jest Elżbieta Skoczek. Organizator Fundacja SUSEIA. Oprawę graficzną przygotował: Artur Majka.
5.10. 2017 – OTWARCIE FESTIWALU w Galerii aTAK , wernisaż wystawy: „Żadne Ameryki, żadna Francja. Obrazy Józefa Czapskiego z kolekcji Krzysztofa Musiała”. Gość specjalny Jacek Cybis, syn Jana Cybisa. (Warszawa Galeria aTAK, ul. Foksal 11. Lok. 4). Wystawie towarzyszył katalog: Józef Czapski. Żadne Ameryki, żadna Francja. Obrazy Józefa Czapskiego w kolekcji Krzysztofa Musiała. Wystawa do 28.10.2017 r.
WARSZAWA
5.10. 2017 r. godz. 18.00 – Wernisaż wystawy „Żadne Ameryki, żadna Francja. Obrazy Józefa Czapskiego z kolekcji Krzysztofa Musiała”. Gość specjalny Jacek Cybis, syn Jana Cybisa. (Warszawa Galeria aTAK, ul. Foksal 11. Lok. 4). Wystawa do 28.10.2017 r.
6.10. 2017 r. godz. 18.00 – Wernisaż wystawy „Malarskie kadry Czapskiego. Obrazy z prywatnych kolekcji”. Piękna Gallery (Warszawa, ul. Piękna 28/34). Wystawa czynna do 29.10. 2017 r.
6.10. 2017 r. godz. 19.30 – „Józef Czapski – kolorysta czy ekspresjonista?” Pokaz specjalny 3 obrazów Czapskiego z kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie. Wieczór w muzeum poprowadziła Katarzyna Janus-Borkowska (Warszawa, Muzeum Narodowe, Al. Jerozolimskie 3).
STAWISKO
8.10. 2017 r. godz. 17.00 – „Jarosław Iwaszkiewicz i Józef Czapski – historia znajomości”. Wykład Mikołaja Nowaka-Rogozińskiego. Fragmenty wspomnień i listów przeczytał Wojciech Pszoniak. O pamiątkach i listach w zbiorach Muzeum w Stawisku opowiedziała Beata Zybała. Pokaz obrazu Czapskiego podarowany Iwaszkiewiczowi. (Stawisko, Muzeum Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów, ul. Gołębia 1, Podkowa Leśna).
NIELEPICE
10.10. 2017 r. godz. 10.00 – Uroczystość przekazania kopii obrazów Czapskiego dla Szkoły Podstawowej w Nielepicach zorganizowała dzięki wsparciu Jacka Gruszkiewicza i Fundacji SUSEIA. Goście honorowi Michał Popiel de Boisgelin z Pałacu w Kurozwękach oraz Konsul Francji w Krakowie Frédéric du Touchet. (Nielepice, Szkoła Podstawowa, ul. Długa 17). Po uroczystości odbyły się lekcje o Czapskim i kręgu kapistów, które poprowadziła Elżbieta Skoczek.
KATOWICE
11.10. 2017 r. godz. 17.00 – Pokaz specjalny zbiorów dzieł Józefa Czapskiego z kolekcji Muzeum Śląskiego Wykład „Od dziennika do obrazu” wygłosił Janusz Nowak kustosz odpowiedzialny za archiwum Józefa Czapskiego w Muzeum Narodowym w Krakowie. Rozmowę o archiwum Czapskich poprowadziła Elżbieta Skoczek, dyrektor Festiwalu Józefa Czapskiego. (Katowice, Muzeum Śląskie, ul. Dobrowolskiego 1)
CIESZYN
11.10. 2017 r. godz. 17.00 – Czytając Czapskiego, spotkanie z Henrykiem Woźniakowskim, Promocja wznowienia „Na nieludzkiej ziemi” z niepublikowanymi dotąd fragmentami znalezionymi w Archiwum Czapskich. (Cieszyn, Kornel i Przyjaciele, ul. Sejmowa 1), Spotkanie poprowadziła dr hab. Dorota Sieroń-Galusek z Uniwersytetu Śląskiego.
WARSZAWA
12.10. 2017 r. godz. 17.00 – Wernisaż wystawy „Czapski dzisiaj. Malarstwo i rysunek. Praca artysty ze zbiorów Muzeum Archidiecezji Warszawskiej”. (Warszawa, Muzeum Archidiecezji Warszawskiej, ul. Dziekania 1). Wystawa do 28.02.2018 roku.
SOPOT
13.10. 2017 r. godz. 18.00 – Wernisaż obrazu „Widok sopockiej plaży”, 1937 ze zbiorów Muzeum Sopotu. (Sopot, Muzeum Sopotu, ul. Księcia Józefa Poniatowskiego 8). Obraz można było oglądać do 22.10.2017 r.
17.10. 2017 r. godz. 18.00 – „Kolor i synteza w malarstwie Józefa Czapskiego” wykład Wiolety Kmiecik (Sopot, Muzeum Sopotu, ul. Księcia Józefa Poniatowskiego 8)
18.10. 2017 r. godz. 18.00 – Pokazy filmów: Józef Czapski „Świadek wieku”, reż. Andrzej Wolski, 2015 r. oraz Józef Czapski „Świadek historii”, reż. Ewa Cendracka, 1989 r. (Sopot, Muzeum Sopotu, Księcia Józefa Poniatowskiego 8)
19.10. 2017 r. godz. 18.00 – „Józef Czapski – artysta i myśliciel” wykład profesora Kazimierza Nowosielskiego (Sopot, Muzeum Sopotu, Księcia Józefa Poniatowskiego 8)
20.10. 2017 r. godz. 18.00 – Pokazy filmów: Józef Czapski „Świadek wieku”, reż. Andrzej Wolski, 2015 r. oraz Józef Czapski „Świadek historii”, reż. Ewa Cendracka, 1989.(Sopot, Muzeum Sopotu, ul. Księcia Józefa Poniatowskiego 8)
PETERSBURG
20.10. 2017 r. godz. 16.00 – Spacer śladami Józefa Czapskiego z przewodnikiem Tatianą Kosinovą, która opracowała szlak. (Petersburg, дом №36 на улице Рубинштейна ).
KUROZWĘKI
20.10-25.10. 2017 r. Przy obrazach Czapskiego z prywatnej kolekcji Michała Popiela de Boisgelin. Lekcje dla młodzieży. (Pałac w Kurozwękach, ul. Zamkowa 2). Wsparcie merytoryczne Elżbieta Skoczek, Fundacja SUSEIA.
KRAKÓW
21.10. 2017 r. godz. 12.00 i godz. 13.00 – Spotkanie w mieszkaniu Miłosza. Czapski i Miłosz – moment osobisty. Oglądanie pamiątek i rysunków Józefa Czapskiego. O Miłoszu i Czapskim opowiedziały dr hab. Dorota Sieroń – Galusek i Elżbieta Skoczek, dyrektor Festiwalu Józefa Czapskiego. Współorganizator: Krakowskie Biuro Festiwalowe, operator programu Kraków Miasto Literatury UNESCO (Kraków, ul. Bogusławskiego 6).
21.10. 2017 r. od godz.10.00 – 18.00 – Jak mieszkał Czapski? Bezpłatne zwiedzanie Pawilonu Józefa Czapskiego (Kraków, ul. Piłsudskiego 12)
22.10. 2017 r. godz.14.30 – Czapski nie tylko malarz. Zwiedzanie Pawilonu Józefa Czapskiego z przewodnikiem Muzeum Narodowego w Krakowie, (Kraków, ul. Piłsudskiego 12)
TORUŃ
25.10. 2017 r. godz.18.00 – Józefa Czapskiego życie wśród książek. Wernisaż rysunków i marginaliów z Biblioteki Józefa Czapskiego. W czasie wernisażu wykład o przyjaciołach malarza, przygotowany przez: Joannę Krasnodębską (opowie o przyjaźni Czapskiego z Hilarym Krzysztofiakiem), Katarzynę Moskałę (opowie o fascynacji Czapskiego twórczością Konstantego Brandla) i dr hab. Mirosława A. Supruniuka (o pewnym spotkaniu Malarza z Konstantym I. Gałczyńskim).
(Toruń, Muzeum Uniwersyteckie, Plac Rapackiego 1). Wystawa do 12 stycznia 2018 r.
MAISONS-LAFFITTE
2.11. 2017 r. godz.13.00 – Cmentarz w Le Mesnil-le-Roi, zapalenie świec i złożenie kwiatów na grobie artysty.
2.11. 2017 r. godz.14.00 – W pokoju na górze, zwiedzanie siedziby paryskiej Kultury i oglądanie obrazów Czapskiego w kolekcji Stowarzyszenia Instytut Literacki Kultura (Maisons-Laffitte, Dom paryskiej Kultury, 91, avenue de Poissy). Gości przywitał prezes Wojciech Sikora, a po domu Kultury oprowadził Leszek Czarnecki.
PARYŻ
3.11. 2017 r. godz.18.00 – Wieczór wspomnień. Maria Czapska, Józef Czapski, ks. Józef Sadzik. Francuscy przyjaciele Czapskich. (Paryż, sala Centre du Dialoque, 23 rue Surcouf). Gość specjalny: Maciej Morawski.
5.11. 2017 r. godz.11.00 – Msza święta w intencji Marii Czapskiej i Józefa Czapskiego zostanie odprawiona przez księży Pallotynów (Paryż, Kaplica Domu Pallotynów, rue Surcouf 23)
WSOLA
5.11. 2017 r. godz.16.30 – Gombrowicz i Czapski – Spór i fascynacja. Pokaz dzieł z kolekcji Muzeum Literatury w Warszawie. Rozmowa o Czapskim z dr hab. Krzysztofem Ćwiklińskim. Fragmenty listów Gombrowicz-Czapski przeczytał Mirosław Baka. (Wsola, Muzeum im. Witolda Gombrowicza, ul. Witolda Gombrowicza 1). Wystawa do 14.11.2017 r. Obejrzyj nagranie spotkania.
KRAKÓW
7.11. 2017 r. od godz. 10.00 -18.00 – Jak mieszkał Czapski? zwiedzanie bezpłatne Pawilonu Józefa Czapskiego na hasło: Festiwal Józefa Czapskiego. (Kraków, ul. Piłsudskiego 12)
ZAKOŃCZENIE FESTIWALU: 28.02. 2018 r. Muzeum Archidiecezji w Warszawie, finisaż wystawy: „Czapski dzisiaj. Malarstwo i rysunek. Praca artysty ze zbiorów Muzeum Archidiecezji Warszawskiej”. (Warszawa, Muzeum Archidiecezji Warszawskiej, ul. Dziekania 1).
Instytucje biorące udział w Festiwalu Józefa Czapskiego:
- Muzeum Archidiecezji Warszawskiej
- Muzeum Narodowe w Warszawie,
- Muzeum im. Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów w Stawisku,
- Muzeum Literatury w Warszawie reprezentowane przez Muzeum Witolda Gombrowicza we Wsoli,
- Muzeum Śląskie w Katowicach,
- Muzeum Sopotu,
- Muzeum Uniwersyteckie oraz Archiwum Emigracji w Toruniu
- Krakowskie Biuro Festiwalowe, operator programu Kraków Miasto Literatury UNESCO
- Muzeum Narodowe w Krakowie,
- Fundacji Polskiej Sztuki Nowoczesnej z Warszawy,
- Stowarzyszenie Instytut Literacki Kultura z Maisons – Laffitte,
- Stowarzyszenie Apostolstwa Katolickiego Pallotyni z Paryża
- Stowarzyszenie Artystów i Literatów Croqius z Paryża
Osoby i instytucje prywatne wspierające Festiwal Józefa Czapskiego:
- Krzysztof Musiał i Galeria aTAK (Warszawa),
- Jacek Cybis (Warszawa)
- Sławomir Górecki i Piękna Gallery (Warszawa),
- Michał Popiel de Boisgelin i Jacek Gruszkiewicz, Pałac w Kurozwękach
- Mariola Sznapka i Księgarnia „Kornel i Przyjaciele” w Cieszynie.
- Tatiana Kosinowa z Petersburga
- Artur Majka z Paryża, opracowanie graficzne festiwalu (www.arturmajka.eu)
- Paweł Mazur, Fotografia (http://www.fotografarchitektury.com/)
- Jan Walczewski, Fotografia
—————————————-
Inne wydarzenia:
8.12-9.12.2017 r. – Paryż, Międzynarodowa Konferencja „Józef Czapski – artiste, écrivain, ambassadeur de la culture polonais„. Wydarzeniem towarzyszącym konferencji był pokaz filmu Andrzeja Wolskiego „Józef Czapski – świadek wieku 1896-1993″; po projekcji odbyło się spotkanie z reżyserem. (7 grudnia o godz. 18.00, Centre Scientifique de l’Académie Polonaise des Sciences, 74 rue Lauriston, Paris 16). Program konferencji
10. 11. 2018 r. -15.12.2018 r. Wystawa: Wracając do Nowego Jorku: Czapski i Pągowska. GREEN POINT PROJECTS, 27, Gem Street, Brooklyn, NY 11222. Na wystawie pokazano 6 obrazów Czapskiego z prywatnych kolekcji. Szczegóły: Wracając do Nowego Jorku: Czapski i Pągowska
11.01. 2019 r. godz. 17. – Wernisaż 8. Ogólnopolskiego Biennale Pejzaż ludzki dedykowanego Józefowi Czapskiemu. Konkurs był skierowany do uczniów średnich szkół plastycznych. Motto tej edycji: „Życie jako inspiracja działań artystycznych”. Pałac Sztuki w Krakowie, pl. Szczepański 4.
16.01.2019 – Murielle Gagnebin wydaje wznowienie książki o malarstwie Józefa Czapskiego. Promocja książki pt. Czapski. Peintre du quotidien odbywać się będzie we Francji, ale także w Polsce (kwiecień 2019) .
Fundacja SUSEIA organizuje we współpracy z Instytutem Francuskim w Warszawie promocję książki .
2 kwietnia 2019 roku – prof. Murielle Gagnebin odwiedza Kraków na zaproszenie Elżbiety Skoczek.
Konsul Generalnym Francji w Krakowie, Frédéric de TOUCHET zaprosił panią profesor na obiad. Były rozmowy o Czapskim, malarzu francuskiej codzienności, o historii Polski oraz o komunikacji bez głosu, czyli tej wirtualnej i .. o szaleństwie robienia zdjęć , a o godz. 18.00 – spotkanie z czytelnikami w Pawilonie Józefa Czapskiego w Krakowie. Janusz Nowak napisał po spotkaniu: „Gratuluję organizatorom spotkania. Spotkanie warte po stokroć Urodzin Mistrza Józefa Czapskiego. Pani z Francji udowadnia nam Polakom, że w Krakowie mamy muzeum Wielkiego Malarza, Diarysty, Rysownika, Człowieka XX wieku, który w Polsce pozostaje jeszcze wciąż nieznany na taką Miarę na jaką zasługuje”.
3 kwietnia 2019 roku – prof. Murielle Gagnebin odwiedza Warszawę. W mediatece Instytutu Francuskiego spotyka się z licznie zgromadzoną publicznością.
4 kwietnia 2019 roku Prof. Murielle Gagnebin spotyka się w Ambasadzie Francji w Warszawie z ambasadorem Pierre Lévy. Po południu profesor wyjeżdża wraz Magdą Rodak i Elżbietą Skoczek do Kurozwęk, gdzie na zaproszenie Michaela Popiel de Boisgelin gości do 6 kwietnia.Oczywiście ogląda obrazy Józefa Czapskiego.
6 kwietnia 2019 roku Murielle Gagnebin wylatuje z Warszawy do Paryża. Dziękując organizatorce jej pobytu w Polsce, Elżbiecie Skoczek, wyraża wdzięczność, że mogła być w ojczyźnie jej przyjaciela , Józefa Czapskiego.
27.05-28.06.2020 – Wystawa: Czapski w Paryżu. Dialog z artystą. Organizator: Fundacja SUSEIA. Paryż, Galerie (1 Quai Voltaire) – odwołana z powodu covid-19, przeniesiona do internetu. Zobacz: Nieznane obrazy Czapskiego
27-28.05. 2020 – Józef Czapski – artysta w nieludzkich czasach – konferencja naukowa. Paryż. 23, rue Surcouf, 75007 Paris. Organizator Instytut Literatury – odwołana z powodu covid-19. Referaty naukowe pojawiły się w specjalnym tomie pod redakcją naukową Elżbiety Skoczek i Mirosława Supruniuka pt. Czapski raz jeszcze Errata do biografii Józefa Czapskiego (wydana przez Instytut Literatury, 2021).
2 .06-9.08.2020 – Obrazy Czapskiego z prywatnych kolekcji szwajcarskich. Musée d’art de Pully. Wystawa we współpracy z Galerie Plexus Barbary i Richarda Aeschlimannów w Chexbres – odwołana z powodu covid-19.
3.10.2020-28.02.2021 – Dwie wystawy w Szwajcarii: Fundacja Jana Michalskiego, Montricher i Galeria Plexus, Chexbres. Wystawa: Józef Czapski. Peintre et écrivain i Joseph Czapski, l’existence dans la peinture W Fundacji Jana Michalskiego pokazano: 53 obiekty (rysunki, obrazy olejne – m.in. 5 obrazów z prywatnej kolekcji Michaela Popiel de Boisgelin oraz 14 dzienników – z Muzeum Narodowego w Krakowie i z kolekcji prywatnych).
W Galerii Plexus w Chexbres pokazano wybrane obrazy z kolekcji Barbary i Richarda Aeschlimann. W Chexbres znajduje się około 200 dzieł Czapskiego.
II edycja Festiwalu Józefa Czapskiego, 2020
29. 10 . 2020 – godz. 12.00 – z powodu epidemii COVID-19 została pokazana w wersji online wystawa „CZAPSKI en FRANCE. Dialogue avec artiste. Artur Majka, Adam Małek, Adam Kozik, Ahmad Kaddour”. Przeprowadzono kampanię medialną wystawy. Kurator wystawy: Elżbieta Skoczek, Organizator: Fundacja SUSEIA. Partnerzy we Francji: ASSOCIATION CROQUIS, Instytut Polski w Paryżu, Instytut Literacki Kultura. Partner medialny: Paris Art. Projekt dofinansowany został przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Zobacz: Wystawa online: CZAPSKI en FRANCE. Dialogue avec artiste. Artur Majka, Adam Małek, Adam Kozik, Ahmad Kaddour„
10 lipiec 2021-15 kwietnia 2022 – Wystawa Czapski z Kurozwęk. W Pawilonie Józefa Czapskiego w Krakowie, przy ul. Piłsudskiego 12 zostały pokazane obrazy z kolekcji prywatnej Markiza Michaela Popiel de Boisgelin, które na co dzień są eksponowane w Pałacu w Kurozwękach.
21.12. 2021 – odsłonięcie tablicy upamiętniającej miejsce urodzin Józefa Czapskiego w Pradze, przy ul. Nerudovej 20.
14 kwietnia 2022 o godz. 21.00 w BBC wyemitowano program DNA Journey, w którym Rula Leńska i Maureen Lipman poznają historię Marii Czapskiej i Józefa Czapskiego.
We wrześniu i październiku 2021 roku nagrywano program w Polsce. Współpraca Elżbiety Skoczek z producentem programu. [zobacz Rula Lenska i Maureen Lipman w Krakowie]
28 kwietnia 2022 – 5 czerwca 2022 – Wystawa: Józef Czapski. Dzieła z kolekcji prywatnych. KORDEGARDA Galeria Narodowego Centrum Kultury, Krakowskie Przedmieście 15/17. Kuratorki: Elżbieta Skoczek i Katarzyna Haber. Wydano katalog z tekstami: Katarzyny Skansberg, Janusza Nowaka, Elżbiety Skoczek i Rafała Wiśniewskiego (dyr. Narodowego Centrum Kultury).
Relacja z wernisażu: Zobacz
4.07.2022-31.08.2022 – Muzeum Diecezjalne w Sandomierzu. Józef Czapski : „Malarstwo i kontemplacja”. Wernisaż 4 lipca o godz. 18.30.
9.08.2022 – 24.09.2022 – wystawa w Musée du Pays d’Ussel „Regards sur la Corrèze : Josef Czapski/Jean Colin” . Kurator Vincent Guiller.
Musée du Pays d’Ussel
18 rue Michelet
Ussel, 19200 France
9 marca – 18 maja 2023 – Galeria aTAK (Warszawa, ul. Mazowiecka 11/38) Wystawa, Józef Czapski. Prace na papierze z kolekcji Grzegorza Przewłockiego.
kwiecień 2023 – Po remoncie Pałacu Popielów w Kurozwękach obrazy Józefa Czapskiego Elżbieta Skoczek, kurator wystawy, przygotowała nową odsłonę prezentującą kolekcję markiza Michaela Popiela de Boisgelin. Na ostatnim piętrze Pałacu na powierzchni ponad 600 m2 swtorzono Muzeum Cztery Rodziny. Tutaj osobną salę przygotowano dla dzieł Czapskiego, pamiątek (m.in. pędzle, paleta, bolki, listy…) oraz książek.
maj – czerwiec 2023 : Wystawa na Zamku Tarnowskich w Dzikowie (dzisiaj Tarnobrzeg). Czapski na Zamku Tarnowskich. Wystawa dzieł Czapskiego będących w depozycie Muzeum Narodowego w Warszawie oraz z kolekcji prywatnych. Więcej w informacji: Czapski w Dzikowie Tarnowskiego. Obrazy w Tarnobrzegu
10 lipca- 10 września 2023 – obrazy Józefa Czapskiego z kolekcji Krzysztofa Musiała pokazano na wystawie „Józef Czapski. Grzegorz Kozera. Korepondencja”. Zamek w Sosnowcu.
14 września 2023 – wernisaż retrospektywnej wystawy Nicolas de Staëla w Musée d’Art Moderne w Paryżu. W katalogu do wystawy w tekście kuratorskim zamieszczono obraz Józefa Czapskiego ze zbiorów Muzeum Archidiecezji Warszawskiej.
Więcej w informacji: Obraz Czapskiego w katalogu wystawy Nicolas de Staël .
wrzesień 2023 – po tym jak w 2022 roku rozpoczęły się rozmowy we Francji…, w Paryżu odbyły się kolejne bardzo dobre rozmowy w sprawie zorganizowania wystawy Józefa Czapskiego w Paryżu. Wyznaczono kuratora i podano datę. Podpisano listy intencyjne.
O Czapskim w Lesznie. Więcej w informacji: Leszno: Między Wierszami – Pogranicza. Józef Czapski – między malarstwem a literaturą
Komentarz
Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.