Józef Czapski

Czapskiego komunistyczni dziennikarze opisali, jako tego, który „miał kierować wszystkimi zbrodniczymi działaniami tej faszystowskiej armii Andersa i dysponował całym archiwum armii ” (w tym przypadku komunistyczni dziennikarze się nie mylili: Czapski przechowywał i zarządzał archiwaliami) . Opublikowano także zdjęcie i zaznaczono krzyżykiem okno pokoju, w którym w 1947 roku w Paryżu mieszkał Józef Czapski. Nie był to oczywiście Hotel Lambert, tylko kamienica nieopodal. Ujawnienie miejsca mieszkania Czapskiego w komunistycznej prasie spowodowało, że musiał w pewnym momencie zmienić miejsce pobytu ze względu na lęk przed komunistycznymi bojówkami.

Galeria aTAK przygotowała katalog do wystawy Józef Czapski. Prace na papierze z kolekcji Grzegorza Przewłockiego (od 9 marca do 18 maja 2023) .

Janusz S. Nowak w 2022 roku otrzymał stypendium z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego na przygotowanie szczegółowego „Kalendarium życia i twórczości malarskiej Józefa Czapskiego 1896-1993”.

„Nie chodzi o to, czy kocham Rosję, czy jej nienawidzę. Chodzi o to, że wykreślić jej z historii żaden Polak nie potrafi, że jej historia, literatura, należą do kultury świata, że miała ona i ma dotychczas ogromny wpływ na formację umysłową na Zachodzie” pisał Czapski. Piotr Mitzner odkrywa nowe fakty z życia malarza. Te związane z kulturą rosyjską , Rosjanami.

Zaletą jest profesjonalny wydruk, który oddaje kolory dzieł Czapskiego. Wyboru dokonała: Stefania Krzysztofowicz-Kozakowska, historyk sztuki, do 2000 roku pracowała w Muzeum Narodowym w Krakowie, gdzie była kustoszem i kierownikiem w Dziale Nowoczesnego polskiego Malarstwa i Rzeźby. Autorka wielu wystaw malarstwa współczesnego.

362 strony po francusku z artykułami naukowymi o Józefie Czapskim ukazało się w 2020 roku nakładem wydawnictwa ’Eur’Orbem. Sorbonne.

Ze wstępu dra hab. Mirosława A. Supruniuka: ” Zdawać by się więc mogło, że polska literatura wyczerpała wszystkie zagadnienia dotyczące Józefa Czapskiego, a ostatnio wydana biografia pió­ra Erica Karpelesa i polska edycja nieco starszego opracowania Murielle Werner­-Gagnebin, a także połączony z konferencjami festiwal poświęcony Czapskiemu powinny być jedynie podsumowaniem wieloletniej dyskusji o wybitnym malarzu, wszechstronnym […]

Aktem darowizny w 1993 roku, do Krakowa trafiło archiwum Józefa Czapskiego i jego siostry Marii. Elżbieta Łubieńska, siostrzenica, której malarz przekazał w spadku swój dorobek, podarowała to wszystko Muzeum Narodowemu w Krakowie. Kartony z księgozbiorem, z listami, dziennikami, pamiątkami oraz przedmiotami codziennego użytku trafiły do magazynów Muzeum Narodowego w Krakowie. Przez wiele lat Janusz Nowak […]

Agata Janiak na co dzień pracuje w Dziale Rękopisów w Zakładzie Narodowym im. Ossolińskich we Wrocławiu. Ma tę przyjemność, że obcuje z dokumentami, które zwykle ukryte są w szufladach archiwum.  We Wrocławiu znajduje się  obszerny zbiór spuścizny Ireny i Stanisława Vincenza.  Autorka przejrzała korespondencja Józefa Czapskiego z autorem  „Powojennych perypetii Sokratesa”  ze zbiorów Zakładu Narodowego […]

W najnowszym tomiku  Adama Zagajewskiego znajduję dwa  wiersze… o Czapskim. A może o innym malarzu? Ja widzę w nich jednak długą sylwetkę mężczyzny z Maisons – Laffitte. Stary malarz Stary malarz stoi przed oknem pracowni tam, gdzie leżą pędzle i farby. Poeci czekają na natchnienie, ale malarza atakują przedmioty i twarze, przychodzą i krzyczą. Jednak […]

Rok 2018 i 2019  przyniósł dwie znaczące książki napisane przez Amerykanina Erica Karpelesa, który odkrył Czapskiego dla siebie w czerwcu 2012 roku. Pierwsza to „Prawie nic. Józef Czapski. Biografia malarza”, a druga to  „An Apprenticeship of Looking” – jak mówi o niej autor: „książka poświęcona wyłącznie twórczości Czapskiego”. Eric Karpeles zetknął się z polskim artystą, […]

W rozmowie z Markiem Zagańczykiem Zbigniew Herbert powiedział: Przez pewien czas przyjaźniłem się z malarzami, to nie jest bez znaczenia. „Pracownia pisarska” nic mi nie mówi, bo to jakieś papiery… Natomiast pracownia malarska samym zapachem terpentyny i farb olejnych budziła zawsze we mnie podniecenie, jak u dobrego piwosza zapach piwa. Chciałbym wspomnieć Józefa Czapskiego, wszyscy […]

Niewielka książeczka, skromna okładka, biała. W środku czarno-białe zdjęcie uśmiechniętego Józefa Czapskiego, malarza, który ma już około 90 lat.  W środku  listy odczytane, ale także kilka reprodukcji, by czytelnik mógł spotkać się z formą graficzną, gdzie w tekst – trudny do odczytania – wplecione są małe szkice, które pokazują odbiorcy to, nad czym wówczas ślepnący […]

Anna Sobolewska z Paryża: Spotkanie z Murielle Gagnebin zostało połączone z prezentacją jej nowej książki, poświęconej polskiemu malarzowi Józefowi Czapskiemu. Odbyło się godzinach w wieczornych 12 marca 2019 roku w stacji naukowej Polskiej Akademii Nauk w Paryżu przy 74, rue Lauriston. W debacie wzięli udział: Cécile Croce parająca się filozofią sztuki i psychoanalizą, historyk sztuki […]

W Stanach Zjednoczonych w najważniejszej amerykańskiej serii wydawniczej „New York Review of Book” w styczniu 2019 r. ukazała się po angielsku opowieść o Józefie Czapskim pióra Erica Karpelesa. W marcu 2019 roku ukazało się polskie tłumaczenie książki pt. „Prawie nic. Józef Czapski. Biografia malarza” wydane przez Oficynę Literacką Noir sur Blanc.  Pojawienie się w języku angielskim […]

We wtorek 12 marca 2019  o godz. 18.30 w Paryżu, w Stacji Naukowej Polskiej Akademii Nauk  (74 rue Lauriston, 75 116 Paris) odbędzie się spotkanie wokół książki Murielle Gagnebin  „Czapski. Peintre du quotidien”. Uczestnikami rozmowy z autorką będą: historyk sztuki, psychoanalityk i filozof sztuki oraz znawca dzienników intymnych. Pierwsza książka Murielle Gagnebin miała podtytuł „ręka i […]

Pod redackją Doroty Kudelskiej i Zdzisława Kudelskiego ukazał się tom 1 Rozmaitości emigracyjnych, który  zawiera materiały ze zorganizowanych w Lublinie sesji Zaduszki emigracyjne w 2010 i 2012 roku i upamiętnia ważne postacie polskiej emigracji po 1945 roku. W pierwszej części książki znalazły się szkice poświęcone Jerzemu Giedroyciowi, Gustawowi Herlingowi-Grudzińskiemu, Aleksandrowi Watowi, Józefowi Łobodowskiemu, Andrzejowi Bobkowskiemu, Jó­zefowi Mackiewiczowi czy Romanowi Cieślewiczowi. […]

16 kwietnia o godz. 20.00 (w Paryżu w Bibliotece Polskiej) Murielle Gagnebin wygłosi wykład, który zarazem będzie promował jej książkę „CZAPSKI. LE PEINTRE DU QUOTIDIEN”. Ukazała się ona w styczniu 2019 r. Więcej na temat książki: Po 44 latach o malarstwie Czapskiego Le français: Murielle Gagnebin: CZAPSKI. LE PEINTRE DU QUOTIDIEN  Entretien croisé entre Murielle Gagnebin, […]

Maria Czapska trafiła po latach na… okładkę książki. To książka napisana przez Ewę Jałochowską.  Widzimy ją obok brata Józefa w Paryżu.  Spoglądają z wieży Eiffela. To czas, kiedy kapiści przyjechali do stolicy Francji, by poznać tradycję malarstwa europejskiego, ale też współczesne malarstwo. To czas, kiedy Maria była na stypednium, w czasie którego zbierała informacje o […]

Od śmierci Czapskiego (zmarł w 1993 roku)  minęło już 26 lat. Od napisania przez Murielle Gagnebin pierwszej (ważnej !) analizy jego malarstwa (wydanej w 1974 r. w języku francuskim)  –  44 lata.  Autorka postanowiła, że to już najwyższy czas, by przyjrzeć się malarstwu autora Oka ponownie i pokazać spectrum jego późniejszych dzieł. Reedycja książki z […]

Wokół Jerzego Giedroycia narosło wiele legend i mitów. Próbuje się odkryć, co działo się w życiu redaktora paryskiej Kultury w ważnych dla niego momentach życia. Wielu tzw. pisarzy skupia się na jego życiu erotycznym (z kim był, w kim się kochał, czy był homoseksualny, czy biseksualny, czy może tylko heteroseksualny:) tworząc powieści – opowieści, by […]

„Józefa Czapskiego można nazwać mistrzem niepewności. Gdy wertuję jego dzienniki, trudno mi znaleźć stronę, na której nie pisałby o swoich niepokojach egzystencjalnych i artystycznych. Niepokój, angoisse – jest silnym nurtem, który przenika całe jego życie. Czasami ten niepokój przybiera formę samozadręczania się i skrupułów. Te partie dzienników bywają nieznośnie męczące. Ale jakże instruktywne jest to, […]

Murielle Gagnebin autorka pierwszej monografii o Józefie Czapskim jest Francuzką szwajcarskiego pochodzenia, uczennicą Jeanne Hersch, krytyczką sztuki, psychoanalityczką. Po ponad czterdziestu latach od wydania tej książki opowiada w rozmowie z Magdą Rodak o swojej głębokiej fascynacji malarstwem Czapskiego. Fascynacji od pierwszego obrazu. Murielle Gagnebin: Studiowałam na Uniwersytecie Genewskim filozofię oraz literaturę francuską i niemiecką. Skończyłam […]

Gdy rozstawali się w 1939 roku Czapski miał 43 lata, Hering 31 lat. Gdy się spotkali w Paryżu w 1984 roku Czapski miał 88 lat, Hering – 76.  Przez lata rozłąki pisali do siebie. Listy krążyły pomiędzy obozami sowieckimi a Warszawą, pomiędzy Maisons-Laffitte a Warszawą. Dzisiaj czytelnik postronny może zajrzeć w głąb tej korespondencji dzięki […]