Przycisk do papieru Józefy hr. Hutten-Czapskiej zrobiony z malachitu z elementami srebra złoconego o wymiarach 4,3 x 7 x 1 cm był licytowany na aukcji w Domu Aukcyjnym Rempex. Datowany jest on na przełom XIX/XX wieku. Cena wywoławcza 1000 zł. To owalna płytka malachitu oprawiona w złoconą blaszkę srebrną; pośrodku grawerowany monogram wiązany: „JLC” pod […]
Uczyć się od Jerzego Stempowskiego, jakże on umie odsuwać od siebie, nie widzieć tandenty, książek, obrazów, które mu nie pachną. Józef Czapski Początek znajomości z Jerzym Stempowskim miał miejsce w międzywojennej Warszawie, kiedy to Czapski szukał w różnych miejscach pieniędzy, które pozwoliłyby grupie kapistów wyjechać do Paryża. Dimitrij Władimirowicz Fiłosofow (1872-1940) skierował go wówczas do niego, który […]
W zbiorach Muzeum Górnośląskiego znajduje się jeden obraz: Kwiaty w czarnym flakonie. Na co dzień niestety nie jest eksponowany. Obraz wg informacji uzyskanych z Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu jest z 1936 r. Dzieło zostało zakupione przez muzeum. Ostatnio był pokazywany od 11 czerwca do 14 lipca 2019 roku. Oprowadzanie z kuratorem Urszulą Mikoś odbędzie się 23 czerwca […]
Czapski pisał w latach sześćdziesiątych: „Co w Mironie zaraz mnie do niego przekonało, to jego twarz i oczy. Czy czuję naprawdę jego poezję – nie wiem. (…) Jego uwaga głęboka (…) i ta pewność, że mówi się z człowiekiem jakąś władzę, jakąś samoistność w sobie mającym”. Ludwik Hering- przyjaciel malarza pisał o młodym poecie do Czapskiego, do […]
Autorkę Nocy i dni poznał Czapski w Warszawie w październiku 1927 roku, kiedy to Dimitr Fiłosofow – przyjaciel jeszcze z czasów poszukiwań jeńców polskich w Petersburgu po I wojnie – przyprowadził rodzeństwo Czapskich do Dąbrowskiej. W opublikowanych dotąd zapiskach Józefa Czapskiego nie spotkałam opisu dotyczącego pierwszych chwil tej znajomości. Dzięki notatkom Marii Dąbrowskiej, które ukazały […]
Niewielka książeczka, skromna okładka, biała. W środku czarno-białe zdjęcie uśmiechniętego Józefa Czapskiego, malarza, który ma już około 90 lat. W środku listy odczytane, ale także kilka reprodukcji, by czytelnik mógł spotkać się z formą graficzną, gdzie w tekst – trudny do odczytania – wplecione są małe szkice, które pokazują odbiorcy to, nad czym wówczas ślepnący […]
Pałac w Kurozwękach (woj. świętokrzyskie) to wspaniałe miejsce niedaleko od Krakowa, bo autem można tam dojechać w dwie godziny. Dla miłośników twórczości Czapskiego to adres obowiązkowy. W przestrzeniach odnowionego budynku mieści się Galeria obrazów. Kolekcja Michała Popiela de Boisgelin liczy 23 obrazy Czapskiego, są tam także pamiątki: pędzle malarza, listy do Gilla de Boisgelin. Prof. […]
Konstanty Jeleński Eseista, tłumacz, krytyk i publicysta związany z paryską Kulturą. Wypromował Miłosza i Gombrowicza na tzw. Zachodzie, w czasie, kiedy żelazna kurtyna oddzielała Polskę od reszty świata. Skąd jego fascynacja tymi pisarzami? W wywiadzie udzielonym Marii Wiernikowskiej, Konstanty Jeleński zdradził, że w przypadku Gombrowicza to było zaangażowanie w pewnym sensie osobiste. Przeczytał Ferdydurke, gdy miał 15 […]
Josif Brodski w Sztuce dystansu pisał: Jeżeli dokonywaliśmy wyborów moralnych, opierały się one nie tyle na otaczającej nas rzeczywistości, ile na wzorcach moralnych zaczerpniętych z literatury. Czytaliśmy chciwie i stawaliśmy się zależni od tego, cośmy czytali. Książki, może dla formalnego elementu nieodwracalności, miały nad nami władzę wręcz absolutną. Dickens był bardziej realny niż Stalin czy […]
W najnowszym numerze kwartalnika KONTEKSTY (nr 3/322) z roku 2018 pojawiły się w druku (po raz pierwszy) fragmenty z trzech tomów dziennika z lat 1942-1943. Szkoda, że zajmują one zaledwie 7 stron w kwartalniku. Wyboru dokonał (z odczytanych przez Janusza i Marię Nowak rękopisów) Mikołaj Nowak-Rogoziński. Janusz S. Nowak – historyk-archiwista, starszy kustosz w Muzeum […]
Nie jest oznaczony w Petersburgu szlak Józefa Czapskiego, to oczywiste. Dzięki wsparciu Instytutu Polskiego w Petersburgu oraz możliwości uczestniczenia w grancie związanym z projektem prowadzonym przez Piotra Mitznera (W poszukiwaniu misji emigracji. Polsko-rosyjskie kontakty literackie 1919-1989) Tatiana Kosinowa opisała szczegółowo miejsca, w których bywał malarz. Czapski mieszkał (z przerwami) w Petersburgu w latach 1912-1919. To miasto […]
W Stanach Zjednoczonych w najważniejszej amerykańskiej serii wydawniczej „New York Review of Book” w styczniu 2019 r. ukazała się po angielsku opowieść o Józefie Czapskim pióra Erica Karpelesa. W marcu 2019 roku ukazało się polskie tłumaczenie książki pt. „Prawie nic. Józef Czapski. Biografia malarza” wydane przez Oficynę Literacką Noir sur Blanc. Pojawienie się w języku angielskim […]
4 kwietnia 2019 roku do Warszawy przyjeżdża Murielle Gagnebin, autorka książki o malarstwie Józefa Czapskiego „Czapski. Peintre du quotidien”. W Instytucie Francuskim, w Mediatece, przy ul. Widok 12 o godz. 18.00 wygłosi wykład: „Aktualność malarstwa Józefa Czapskiego”. Autorka przygotowała bogatą prezentację nieznanych obrazów. Pierre Lévy, Ambasador Francji w Polsce będzie gościł prof. Murielle Gagnebin, 5 […]
Murielle Gagnebin przyjeżdża do Polski w kwietniu 2019 r. Choć zwiedziła cały świat, będzie to jej pierwsza wizyta w kraju jej przyjaciela, malarza Józefa Czapskiego. I o tej przyjaźni, o pracy nad jej pierwszą książką o jego malarstwie „Czapski La main et l’espace”, która została wydana w 1974 r. w wydawnictwie L’Age d’Homme – w […]
We wtorek 12 marca 2019 o godz. 18.30 w Paryżu, w Stacji Naukowej Polskiej Akademii Nauk (74 rue Lauriston, 75 116 Paris) odbędzie się spotkanie wokół książki Murielle Gagnebin „Czapski. Peintre du quotidien”. Uczestnikami rozmowy z autorką będą: historyk sztuki, psychoanalityk i filozof sztuki oraz znawca dzienników intymnych. Pierwsza książka Murielle Gagnebin miała podtytuł „ręka i […]
Józef Czapski w eseju napisanym w 1973 r. – już po śmierci Jana Cybisa – wspominał słowa, które powiedział kolega o jego malarstwie. Gdy ten zobaczył autoportret Czapskiego namalowany samymi czerwieniami i zieleniami powiedział: „Twoje malarstwo nigdy nie będzie jałowe, ono jest potworne”. Autor Oka w myślach pocieszył się: „tak, przynajmniej nie będzie jałowe”. Do […]
25 stycznia 2019 roku w Domu Józefa Mehoffera, Kraków – ul. Krupnicza 26 Janusz S. Nowak wygłosi wykład o Józefie Czapskim i jego drogach do niepodległości. To będzie jedna z niewielu okazji, kiedy będziemy mogli dowiedzieć się, co kryją dzienniki malarza z czasów wojny (dotąd nie były publikowane). Wybór kilku fragmentów z ponad półtora tysiąca stron dzienników […]
Maria Czapska trafiła po latach na… okładkę książki. To książka napisana przez Ewę Jałochowską. Widzimy ją obok brata Józefa w Paryżu. Spoglądają z wieży Eiffela. To czas, kiedy kapiści przyjechali do stolicy Francji, by poznać tradycję malarstwa europejskiego, ale też współczesne malarstwo. To czas, kiedy Maria była na stypednium, w czasie którego zbierała informacje o […]
Tylko we Francji zidentyfikowaliśmy już ponad 300 obrazów Józefa Czapskiego 12 stycznia 2019 r. mija 26 rocznica śmierci Józefa Czapskiego, malarza, pisarza, osoby bez której pracy i nacisków na generałów Armii Andersa nie powstałoby wydawnictwo, a potem paryska Kultura. To on przekonał wojskowych, że trzeba zadbać o intelektualny rozwój żołnierzy w czasie wojny, ale także […]
Od 16 stycznia 2019 r. będzie dostępna w księgarniach internetowych i stacjonarnych we Francji oraz innych krajach książka Murielle Gagnebin „Czapski. Peintre du quotidien”. Pierwsza książka o malarzu Józefie Czapskim autorstwa Murielle Gagnebin miała podtytuł „Ręka i przestrzeń” i podkreśliła specyficzny kontekst Czapskiego poprzez estetyczną analizę jego malarstwa. Książka została wydana w 1974 roku, jej […]
Od śmierci Czapskiego (zmarł w 1993 roku) minęło już 26 lat. Od napisania przez Murielle Gagnebin pierwszej (ważnej !) analizy jego malarstwa (wydanej w 1974 r. w języku francuskim) – 44 lata. Autorka postanowiła, że to już najwyższy czas, by przyjrzeć się malarstwu autora Oka ponownie i pokazać spectrum jego późniejszych dzieł. Reedycja książki z […]
Błogosławionych Świąt Narodzenia Pańskiego, życzę wszystkim Czytelnikom strony o Józefie Czapskim. Ela Skoczek Wklejony do dziennika opłatek, który Czapski otrzymał w 1982 r. Odnotował od kogo i napisał „Od […] na Wilię”. /Na pierwszym zdjęciu: obraz Józefa Czapskiego – Narodzenie Pańskie (NATIVIDAD), LATA 70. XX W. olej, płótno / 45 x 65 cm sygn. p.d.: Józef […]
Na mocy układu Sikorski–Majski podpisanego przez premiera rządu RP na uchodźstwie generała Władysława Sikorskiego i ambasadora ZSRR w Londynie Iwana Majskiego, 30 lipca 1941 roku, rozpoczęto zwalnianie polskich więźniów Gułagu i tworzenie na ich bazie Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR pod dowództwem gen. Władysława Andersa, które jako 2 Korpus Polski stanowiły od 1942 trzon Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Jednak Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Władysław Raczkiewicz odmówił podpisania […]
Zygmunt Mycielski stał się bohaterem rozmów, która przeprowadziła Beata Bolesławska – Lewandowska. Autorka od wielu lat bada archiwa i podaje do druku dokumenty osobiste kompozytora. Dzięki jej pracy możemy dzisiaj czytać m.in. listy pomiędzy Mycielskim i Andrzejem Panufnikiem (wydane w dwóch tomach przez Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk; pisałam o nich: Zygmunt Mycielski, Andrzej Panufnik i […]
