Józef Czapski żołnierzem stał się przez zawirowania historii. Chciał być malarzem. Nigdy nie chciał zabijać – to wpływ filozofii pacyfizmu, którą zaraził go Tołstoj. A jednak wydarzenia historyczne wymagały od niego wejścia w świat wojskowości, walki. Już w 1916 roku jako poddany cara Mikołaja II został zmobilizowany, a w październiku 1917 roku zaciągnął się do I […]
Magdalena Śniedziewska w opublikowanej w 2014 roku książce pt. Siedemnastowieczne malarstwo holenderskie w literaturze polskiej po 1918 roku analizuje spojrzenie pisarzy na dzieła wielkich mistrzów tego czasu. Znajdujemy tam spotkanie zarówno z pejzażami, z malarstwem rodzajowym, z martwą naturą, a także z portretem. Znacząca część książki jest poświęcona analizie szkiców Zbigniewa Herberta. Autorka – badając […]
Tracił wzrok; narzekał, że odchodzi także jego pamięć. Najgorsze było dla niego to, że nie mógł malować. Tubki farb miał poukładane na stole w kopertach, na nich były napisane wielkimi literami nazwy kolorów. Na kopertach z ważnymi tekstami, też stawiał wielkie litery, by móc je potem odczytać. Jak to wyglądało w pokoju malarza, można zobaczyć w Krakowie, […]
Z Markiem WITTBROTEM rozmawia Małgorzata SAŃKO – Czy Paryż wart jest mszy? – Gdyby odnieść się do kontekstu i znaczenia tej wypowiedzi, trzeba by stwierdzić, że ogólnie przyjętą zasadą jest ta, iż cel nie uświęca środków. Ale zasady zasadami, a z ich zastosowaniem czy respektowaniem bywa różnie. Koniunkturalizm, kunktatorstwo, karierowiczostwo, pragnienie zdobycia władzy, nawet za […]
„Śmierć spotkała autora Mitu Syzyfa na równej drodze, w aucie, do którego jeszcze parę godzin przedtem nie zamierzał wsiadać, bo miał bilet kolejowy w kieszeni. Spotkała go w chwili, gdy wszystko, co już napisał, zdawało się nieistotne w porównaniu z tym, co napisać zamierzał”. Tak napisał Czapski w 1960 roku w Kulturze po tym, jak […]
18 października 2016 roku na aukcji w domu aukcyjnym Agra Art sprzedano Martwą naturę , (1963) Józefa Czapskiego. Obraz sygn. p.d.: J. CZAPSKI 63., a na odwrocie, na płótnie widnieje ozdobna pieczątka firmy Blanchet (paryskiej wytwórni podobrazi). Olej na płótnie ma rozmiary 50×65 cm. Cena wywoławcza obrazu to 23000 zł. Obraz został sprzedany za 30 000 zł. […]
We wrześniu 2016 roku we Francji sprzedano na publicznej aukcji obraz namalowany przez Józefa Czapskiego. To portret pani B, matki przyjaciółki Czapskiego. Była ona jego sąsiadką. Namalował dla niej ten portret i umieścił nawet specjalną dedykację: „A Georgette, souvenir de sa chère maman”. Obraz jest oczywiście sygnowany. Jak podaje dom aukcyjny, obraz ten był od […]
17 maja 1981 roku w niedzielę Józef Czapski zapisał w dzienniku: „Marynia już nic nie mówi, oczu i ust nie otwiera. Miała w ustach jedzenie, które wcześniej jej dano. Nie można dalej próbować odżywiać! Dzień przeszedł. Marynia nadal milczy zupełnie”. W kolejnych dniach zapisuje, że Marynia nikogo nie poznaje. Siostra jego zmarła 10 czerwca 1981 […]
Juliusz Mieroszewski związany przed II wojną światową z Krakowem, poznał Jerzego Giedroycia w 1942 roku, gdy służył w Sekcji Oświaty i Kultury Armii Polskiej na Wschodzie, redagując tygodnik „Ku wolnej Polsce”. Pracował także w redakcji tygodnika „Orzeł Biały”. Od lutego 1943 r. służył w Wydziale Informacji i Oświaty Armii Polskiej na Wschodzie, następnie po jego reorganizacjach, w […]
Lafit – tak w skrócie mówiono i nadal się mówi o domu paryskiej Kultury w Maisons-Laffitte. Na rynku ukazała się książka, album „Lafit – Ludzie Kultury o sobie” . Z setek wspomnień spisanych kiedyś i opowiedzianych, z korespondencji, a także z nagrań własnych do druku wybrał i ułożył Mirosław Chojecki. Piękne zdjęcia, najczęściej czarno-białe w […]
„Picasso – Giacometti” wystawa, którą 4 października 2016 r. otworzono w Muzeum Picassa w Paryżu. Można ją oglądać do 5 lutego 2017 roku. To wystawa poświęconą twórczości dwóch największych artystów XX wieku: Pablo Picasso (1881 – 1973) i Alberto Giacometti (1901 – 1966). Pablo Picasso i Czapski Czapski poznał Picassa. Kiedy w 1924 roku wyjechał wraz […]
Od 10 do 13 października 2016 roku, w ramach obchodów 70. rocznicy powstania Instytutu Literackiego w Paryżu, Łódź będzie gościć uczestników konferencji „Spotkania i reminiscencje w 70 rocznicę powstania Instytutu Literackiego”. W programie przewidziano kilkanaście debat z udziałem historyków i publicystów oraz specjalistów różnych dziedzin. Będzie można obejrzeć kilka wystaw, m.in. fotografii autorstwa Henryka Giedroycia […]
Do 1 października 2016 roku w Galerii Arteko w San Sebastian można oglądać wystawę zdjęć Krzysztofa Gierałtowskiego „POLISH INDIVIDUALITIES” zorganizowaną jako część programu sztuk wizualnych Europejskiej Stolicy Kultury Wrocław 2016. San Sebastian i Wrocław to miasta partnerskie, które w tym roku dzielą tytuł Europejskiej Stolicy Kultury. Kto jest na prezentowanych fotografiach? Magdalena Abakanowicz, rzeźbiarka / Nina Andrycz, aktorka […]
Pawilon Józefa Czapskiego otrzymał Nagrodę Województwa Małopolskiego im. Stanisława Witkiewicza w kategorii architektura użyteczności publicznej, zajmując III miejsce w konkursie. I miejsce zdobyły ex aequo dwa obiekty: budynek Ośrodka Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora CRICOTEKA (autor: IQ2 Konsorcjum: nsMoonStudio Sp. z o.o. i Wizja Sp. z o.o., inwestor: Cricoteka) i Galeria Europa – Daleki Wschód w Krakowie (autor: K. Ingarden, J. Ewý – Architekci Sp. […]
Jerzy Giedroyc 27 stycznia 1961 roku napisał w liście do Andrzeja Bobkowskiego o malarstwie Józefa Czapskiego: „Nie zabieram głosu co do malarstwa Józia, bo się na tym nie znam. Osobiście jednak wątpię, by kiedykolwiek jako malarz był odkryty i sławny (nie mówię o Polsce, bo to bardzo łatwe). Cały wdzięk i „ważność” Józia, że jest […]
W Muzeum Lubelskim od 16 lipca można oglądać wystawę „Pankiewicz i po… Uwalnianie koloru”, która jest hołdem złożonym wybitnemu artyście w 150. rocznicę jego urodzin w Lublinie. Nie zabrakło obrazów ucznia Pankiewicza, Józefa Czapskiego. Prezentowane są dwa obrazy wypożyczone z kolekcji Muzeum Narodowego w Warszawie i z Muzeum Okręgowego im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy: Zobaczymy więc: Alejkę […]
Józef Czapski najpierw poznał braci Antoniego Marylskiego (Janusza i Edwarda). Spotkał ich w 1917 roku. Antoniego poznał w wojsku i zaraził go pacyfistyczną teorią Tołstoja opartą na prawosławnym pozostawianiu „spraw świata tego” na uboczu, jako domeny zła. „Wolę być stróżem nocnym niż żołnierzem” – powiedział Marylski pewnego dnia Czapskiemu, gdy ten odprowadzał go na kwaterę. […]
Z kajetów Józefa Czapskiego 1983 r. : „Miłosz ten sam co zawsze, krępy, silny, prawdziwie serdeczny, krótkie, ale pełne chwile. Nic mu Nobel nie zaszkodził.” * Zapis ten pojawił się w dzienniku po tym, jak w 1983 roku pisarz odwiedził autora Oka w Maisons-Laffitte. Malarz cenił to, że po otrzymaniu tak prestiżowej nagrody, poeta pozostał sobą. Pierwsze spotkanie Czesława […]
W niedzielę, 26 czerwca o godz. 15.00 w Pawilonie Józefa Czapskiego w Krakowie Krystyna Zachwatowicz wygłosi inauguracyjny wykład otwierający cykl spotkań „Czapski, cóż to był za człowiek!” Wstęp wolny, jednak ilość miejsc jest ograniczona. Na pewno dowiemy się, kiedy poznała Józefa Czapskiego, co mu zawdzięcza i jak doszło do tego, że w 1996 roku po […]
Jak napisał autor, to „pierwsza książka, która powstała bez planu i kolejnych szkiców-przybliżeń” I dalej: „Chciałem, żeby prowadziła mnie sama pamięć, która może pozwoli zobaczyć mi życie na nowo. Ale i tak szlak opowieści kazał przedzierać się przez gąszcz atakujących mnie reminiscencji, wyrąbywać sobie drogę i zostawiać je, odrzucać. I wreszcie muszę się zatrzymać”. Z […]
Dzisiaj każdy może już przeglądać kajety Józefa Czapskiego, czytać. Trzeba tylko nauczyć się odszyfrowywać pismo, nie jest to niemożliwe. Zawsze można porównać to, co już zostało odczytane z tym, co jest w rękopisie. Badacze życia Czapskiego, ale też wszystkich tych poetów, malarzy, z którymi się spotykał, do których pisał listy znajdą tam nowe fakty. Poznają […]
Wydawnictwo Znak ufundowało 3 książki „Patrząc” Józefa Czapskiego w naszym konkursie Józef Czapski w Krakowie. Konkurs rozpoczyna się 15 czerwca 2016 roku i trwa do 23 czerwca 2016 roku do godziny 23:59:59. Aby wziąć udział w konkursie, należy: 1. przesłać na adres mailowy: info@jozefczapski.pl odpowiedź na wskazane poniżej pytania: a/ W którym roku (od którego semestru) rozpoczął […]
Z niewysłanego listu Dymitra Fiłosofowa do Józefa Czapskiego: „W istocie rzeczy „przeżycia” i wrażliwość to sprawy neutralne. To jest dane i zadane. Zagrożenie pojawia się wówczas, gdy te przeżycia i wrażliwość nie tylko zaczynają walczyć ze świadomością, ale ją pokonują. Zawsze popełniasz ten sam błąd. „Przełączasz” swoje pasywne przeżycia na psychikę, a nie na rozsądek, […]
Wydana w 1997 roku przez Instytut Badań Literackich niewielka książeczka napisana przez prof. Jana Zielińskiego zawiera kalendarium życia Józefa Czapskiego (wg wiedzy z tamtych lat), zwięzły przegląd książek autora Na nieludzkiej ziemi, tutuły kilku książek o Czapskim, a także wypisy wypowiedzi różnych osób. Autor zamieścił tutaj także artykuł: „Czapski. Trzy przekroje”. W książeczce umieszczono także […]
