„Dzisiaj Trzeci Maja… Nasze wielkie święto narodowe. Co prawda nie ma żadnej defilady wojskowej, ale to trudno. Miasto za to przystrojone flagami narodowymi” – pisał w 1945 roku 11-letni Marek Hłasko. Był wówczas na Śląsku. Pisał pamiętnik. Pierwszy wpis jest pod datą 12 lutego 1945. Kiedy zakończył tom pierwszy (zeszyt pierwszy) napisał: „Pierwszy swój pamiętnik […]
data publikacji: 19/05/2019 Największa prywatna kolekcja obrazów Józefa Czapskiego znajduje się w Szwajcarii. W Chexbres. Nie dziwi więc fakt, że w 2020 roku to właśnie szwajcarscy przyjaciele polskiego malarza otworzą wielką wystawę jego malarstwa. W tym samym czasie (szczegółowe daty zostaną wkrótce ujawnione) odbędą się dwie wystawy: w Musée d’art de Pully (Chemin Davel 2, […]
„My dzięki sztuce możemy się zwać wnukami Boga”… Notatki Leonarda. Około sześć tysięcy stron. Na nich znacznie więcej mistrz narysował projektów technicznych niż prac artystycznych. Inżynieria była jego centrum zainteresowań. Mechanika: dźwignie, koła pasowe, korby, mechanizmy zębatkowe, wsporniki, silniki… Modele latające. Jednak i tu wirtuoz rysunku. […] tworzył także modele i plany, jak bez trudu […]
Ładują ich do więźniarek. Na ścianach wagonów znajdują napisy: „Wysadzili nas w pobliżu Smoleńska”. 2020 rok – 80 rocznica zbrodni katyńskiej. Zbrodni sowieckiej, która pochłonęła ponad 22 tysiące osób, zastrzelonych w lesie katyńskim. Wśród nich byli żołnierze artyści: malarze, poeci… Polscy żołnierze więzieni w łagrach Starobielska, Kozielska, Pawliszczewa Boru, Griazowca, Komi i Peczory. Ci, którzy […]
„Tymczasem jednak Chrystus zmartwychwstał jako pierwszy spośród tych, co pomarli. Ponieważ bowiem przez człowieka przyszła śmierć, przez Człowieka też dokona się zmartwychwstanie. I jak w Adamie wszyscy umierają, tak też w Chrystusie wszyscy będą ożywieni, lecz każdy według własnej kolejności.” 1 Kor 15, 20-23 Zdrowia, Nadziei, Wiary… na teraz i na jutro. Niech Chrystus Zmartwychwstały […]
W tym 2020 roku, z powodu epidemii, święcenie pokarmów odbywa się w naszych domach. Poniżej jak samemu poświęcić pokarmy. A na zdjęciu: Kolaż wykonany przez Grzegorza Kozerę: „Józef Czapski, Wyspy Wielkanocne” 2020. Ojciec rodziny lub przewodniczący rozpoczyna znakiem krzyża: W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Wszyscy odpowiadają: Amen. Zapala świecę umieszczoną na stole i […]
Na rok 2020 Duszpasterstwo Więzienne z Zakładu Karnego „Due Palazzi” w Padwie przygotowało – na prośbę papieża Franciszka – rozważania Drogi Krzyżowej. W 2020 roku, w Wielki Piątek, w czasie epidemii koronawirusa, która objęła cały świat, nabożeństwo Drogi Krzyżowej papież Franciszek w tym roku wyjątkowo poprowadzi przed Bazyliką Świętego Piotra a nie przy Koloseum. Wokół […]
Z okazji 500-lecia śmierci Rafaela Santi, Musement stworzyła wirtualne muzeum poświęcone artyście. Ekspozycja zawiera dzieła z ponad 11 krajów i 30 miast na całym świecie. Prace artysty pochodzą m.in. z Galerii Uffizi we Florencji, Muzeów Watykańskich czy Metropolitan Museum of Art w Nowym Jorku. Rafael – geniusz włoskiego renesansu Michał Anioł, Leonardo da Vinci i […]
Skarpetki Tyrmanda doczekały się ekspozycji w muzeum. W 2016 roku, w Muzeum Miasta Sopot miała miejsce wystawa pt. „Ale Jazz, wspomnienie festiwali z lat 1956 i 1957 w Sopocie” i to tam w gablocie można było je zobaczyć. Bo jazz i Tyrmand to para nierozłączna, a to jak pisarz się ubierał, wzbudzało podziw. Tyrmand mówił, że […]
Janusz Wedow dwudziestoletni żołnierz znalazł się wraz z Czapskim w obozie w Griazowcu. Poeta. Wraz m.in. z Bolesławem Redziszem, Zdzisławem Peszkowskim podziwiał doskonałą znajomość sztuki, literatury, kiedy słuchał wykładów Józefa. Nie tylko tych o Prouście. Były też o Norwidzie, Słowackim. O Polsce. O religii i jej wielkiej sile – nie tylko w czasach niedoli. Nieprawdopodobna […]
„Byliśmy wówczas opętani jedną ideą; jechać do Paryża. Tam dopiero odkryliśmy całą Ecole de Paris. To było dla nas czyste malarstwo”. Komitet Paryski Czapski oraz dziesięciu studentów z pracowni Pankiewicza postanowiło założyć grupę, która będzie kontynuowała swoją przygodę artystyczną w Paryżu. Piotr Potworowski napisał swoisty manifest i grupa formalnie zawiązała się w 1923 roku . […]
Tylko do 24 kwietnia 2020 roku można w internecie oglądać nowy film dokumentalny poświęcony zbrodni katyńskiej: „Les bourreaux de Staline – Katyn, 1940” (Arte, 2020). Co ciekawe, Francuzi po raz pierwszy, w narracji o zbrodni sowieckiej wykorzystują dokumenty i świadectwa Józefa Czapskiego. Jednak martwi to, że w przekazie medialnym -zapowiadającym cykl filmów o Gułagu oraz […]
„Francuski pisarz polskiego pochodzenia, Piotr Rawicz, popełnił samobójstwo w Paryżu strzałem z karabinu, w piątek 21 maja, w mieszkaniu swojej żony, która zmarła na początku miesiąca. Miał sześćdziesiąt trzy lata. Przez ponad dziesięć lat współpracował z „Monde” śledząc literaturę z Rosji i Europy Centralnej” – pisze Jacqueline Piatier w pożegnalnej notatce o Piotrze Rawiczu. Ten […]
Czapski nie jest dla mas… nie każdy musi go czytać i znać jego malarstwo. Może być dla elit. Patrzył w siebie, a malarstwo było jego życiem. Pokora to słowo, które najlepiej go określa. Na VOD.TVP.PL program nagrywany w styczniu 2020 roku. Wiele głosów. Warto poświęcić czas… Wystarczy kliknąć:) – niestety program przerywany jest reklamami. Takie […]
Jest to wyróżnienie dla artystów (polskich i zagranicznych), krytyków sztuki oraz osób zajmujących się historią. Nagroda została powołana przez Fundację SUSEIA, z inicjatywy Eli Skoczek, prezes Fundacji i dyrektor Festiwalu Józefa Czapskiego. Wkrótce więcej szczegółów.
Alberto Giacometti. Jego rzeźby i rysunki były bardzo bliskie autorowi Oka. Oglądał jego prace w Musée de l’Orangerie (wtedy Orangerie des Tuilleries) pomiędzy październikiem 1969 roku a styczniem 1970 roku. Kupił wówczas katalog wystawy, w którym na wolnych przestrzeniach szkicował prace, które wywarły na nim wrażenie. Wnikliwie przeczytane teksty zostały opatrzone uwagami – jak to miał […]
Maria Woźniakowska (siostrzenica malarza), Ludmiła Murawska – Péju (siostrzenica Ludwika Heringa, przyjaciela Czapskiego), Janusz Nowak (przez ponad 20 lat opiekował się i inwentaryzował archiwum Józefa i Marii Czapskiej w Muzeum Narodowym w Krakowie, specjalista w odczytywaniu pisma malarza), Piotr Mitzner (profesor Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie) oraz Elżbieta Skoczek (dyrektor Festiwalu Józefa Czapskiego) – te […]
Malarz zagrał jako statysta w filmie francuskim. Producentem i reżyserem była jego znajoma Anna Jawicz. Było to w 1963 r. W marcu 1964 roku odbyła się premiera. Na prośbę reżyserki i producentki przygotował rysunki do katalogu. Jeden egzemplarz jest w zbiorach Muzeum Narodowego w Krakowie (Archiwum Józefa Czapskiego), a drugi widziałam w prywatnej kolekcji. Istnieje […]
Cisza, mocniej bijące serce, ukradkiem ocieranie wilgotnych oczu. Kwiecień 2019 rok. Pierwszy raz w Polsce. Prof. Murielle Gagnebin, która po tym jak zobaczyła u prof. Jeanne Hersch obrazy Józefa Czapskiego i poświęciła kilka lat na opracowanie monografii jego malarstwa wydanej we Francji w 1974 roku, stanęła w progu zrekonstruowanego w Krakowie pokoju swojego przyjaciela. Do […]
Francja, Paryż, grudzień 2018 Odwiedzam ją w paryskim mieszkaniu, niedaleko Panteonu. Prowadzi mnie po pokojach i pokazuje obrazy i rysunki mistrza. Jest nawet jej portret. Nigdy nie był reprodukowany i nie pojawił się na żadnej wystawie. Młodziutka wówczas studentka, zafascynowana polskim malarzem, Murielle Gagnebin, patrzy z niego prosto w moje oczy. Pewna siebie. Piękna. Siedzę […]
August Zamoyski. Trzy lata starszy od Czapskiego. W 1916 roku styka się w Monachium z ekspresjonistami niemieckimi. W 1918 roku osiada w Zakopanem, gdzie poznaje środowisko literatów m.in. S. I. Witkiewicza, Jana Lechonia, Jerzego Mieczysława Rytarda, a także Karola Szymanowskiego. Rzeźbi wówczas portret Rogera Raczyńskiego. Od 21 kwietnia – 30 maja 1919 roku uczestniczy w […]
„Czujemy się nieczuli, jakby umysł już nie działał”. Odczytane z niepublikowanego dziennika Józefa Czapskiego (rok 1976). Jego brutalna gra zestawień barwnych i ta rzeczowość, „przedmiotowość” zafrapowała mnie w [19]35 roku na jego wystawie w Paryżu. To jedyny ekspresjonista niemiecki, którego przed wojną malarsko przeżyłem. Potem widziałem szereg jego obrazów w Ameryce robionych, serią scen, które […]
Chodziło mi w książce niniejszej o zarysowanie oblicza Pankiewicza i jego sztuki na tle epoki, w której powstała, jak również o podanie jego dzisiejszych poglądów i luźnych uwag o sztuce. Nieustanna ewolucja tego artysty stawiana mu była niejednokrotnie jako zarzut. […] dopatrywano się wyrazu bezosobowości, niestałości i zbytniego ulegania wpływom. A jednak właśnie ta czujność […]
„Święta [Bożego Narodzenia – przypis Elżbieta Skoczek] spędziliśmy neutralnie, w domu, bez niczego. W dniu Wigilii próbowałem kupić jakąś rybę, choćby śledzia, ale nie znalazłem. Tak mnie to zirytowało, że wróciłem do domu z kiełbaskami. W dniu Sylwestra chciałem kupić kawałek mięsa, ale nie znalazłem. Tak mnie to zirytowało, że wróciłem i zrobiłem kompot z […]
