Warszawa, wiosna 2019. Pracownia Ludmiły Murawskiej – Péju. Mały lokal na ostatnim piętrze wieżowca na Woli: ciasny przedpokój, kuchnia, łazienka i dwa niewielkie pokoje, w tym jeden przechodni. Łóżko, lustro z komodą, stolik, fotel i sztaluga, a na niej obrazy: Kleopatra i Portret Czapskiego. Pod ścianą inne obrazy. Oglądam po kolei. Portrety różnych osób. Nałkowska… […]
„Możesz przyjechać goła! – To Józio [Czapski] do mnie przez telefon. „Sam nie mam pieniędzy, ale mam przyjaciół, którzy ci nie dadzą zginąć. To jest Dolly Radziwiłłowa, Jola Wańkowiczówna, żona markiza Gilles’a Boisgelin, Jaś Tarnowski, Jean Colin d’Amiens.” Czekałam na ten moment, kiedy będę mogła dotknąć okiem jej wspomnień. Kiedy odwiedzałam ją w mieszkaniu, dawniej […]
Szwajcarscy przyjaciele Józefa Czapskiego i jego marszand Richard Aeschlimann przygotowywali we współpracy z Musée d’art de Pully wystawę dzieł polskiego malarza. Wernisaż był zaplanowany na 2 czerwca 2020 roku. Obrazy Czapskiego z prywatnych kolekcji szwajcarskich miały być eksponowane w Musée d’art de Pully do 9 sierpnia 2020. Niestety z powodu epidemii koronawirusa (COVID-19) wystawa została […]
Nie, nie był w Paryżu w 1938 roku. Ostatni raz przed wybuchem II wojny światowej Czapski dreptał po chodnikach stolicy Francji w 1935 roku, kiedy to bywał także w Luwrze (wtedy po raz pierwszy zetknął się z Czesławem Miłoszem). Pobyt malarza we Francji wiązał się z pracami nad książką o Józefie Pankiewiczu. Łaził więc z […]
W latach dwudziestych Józef Czapski bywał w odwiedzinach u swojej siostry Leopoldyny Łubieńskiej w Kazimierzy Wielkiej na Ponidziu. Pozostały po nim wpisy w księdze gości, która szczęśliwie ocalała. Wiemy o tym dzięki książce Stanisława M. Przybyszewskiego „Józef Czapski i jego związki z Kazimierzą Wielką z Morskiem koło Koszyc” wydanej w Kazimierzy Wielkiej w 2009 roku. […]
O swojej misji poszukiwania więzionych w obozach sowieckich (tych, których – jak się okazało – zabito w Katyniu) tak mówił Czapski: „Jedyny człowiek, który nie wierzył Rosjanom zupełnie, to był Anders, który był przekonany, że wszystko jest możliwe. […] Zameldowałem się natychmiast u Andersa [w Taszkiencie – przypis Ela Skoczek] Anders mnie przyjął i bardzo […]
data publikacji: 19/05/2019 Największa prywatna kolekcja obrazów Józefa Czapskiego znajduje się w Szwajcarii. W Chexbres. Nie dziwi więc fakt, że w 2020 roku to właśnie szwajcarscy przyjaciele polskiego malarza otworzą wielką wystawę jego malarstwa. W tym samym czasie (szczegółowe daty zostaną wkrótce ujawnione) odbędą się dwie wystawy: w Musée d’art de Pully (Chemin Davel 2, […]
Ładują ich do więźniarek. Na ścianach wagonów znajdują napisy: „Wysadzili nas w pobliżu Smoleńska”. 2020 rok – 80 rocznica zbrodni katyńskiej. Zbrodni sowieckiej, która pochłonęła ponad 22 tysiące osób, zastrzelonych w lesie katyńskim. Wśród nich byli żołnierze artyści: malarze, poeci… Polscy żołnierze więzieni w łagrach Starobielska, Kozielska, Pawliszczewa Boru, Griazowca, Komi i Peczory. Ci, którzy […]
„Tymczasem jednak Chrystus zmartwychwstał jako pierwszy spośród tych, co pomarli. Ponieważ bowiem przez człowieka przyszła śmierć, przez Człowieka też dokona się zmartwychwstanie. I jak w Adamie wszyscy umierają, tak też w Chrystusie wszyscy będą ożywieni, lecz każdy według własnej kolejności.” 1 Kor 15, 20-23 Zdrowia, Nadziei, Wiary… na teraz i na jutro. Niech Chrystus Zmartwychwstały […]
W tym 2020 roku, z powodu epidemii, święcenie pokarmów odbywa się w naszych domach. Poniżej jak samemu poświęcić pokarmy. A na zdjęciu: Kolaż wykonany przez Grzegorza Kozerę: „Józef Czapski, Wyspy Wielkanocne” 2020. Ojciec rodziny lub przewodniczący rozpoczyna znakiem krzyża: W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Wszyscy odpowiadają: Amen. Zapala świecę umieszczoną na stole i […]
Na rok 2020 Duszpasterstwo Więzienne z Zakładu Karnego „Due Palazzi” w Padwie przygotowało – na prośbę papieża Franciszka – rozważania Drogi Krzyżowej. W 2020 roku, w Wielki Piątek, w czasie epidemii koronawirusa, która objęła cały świat, nabożeństwo Drogi Krzyżowej papież Franciszek w tym roku wyjątkowo poprowadzi przed Bazyliką Świętego Piotra a nie przy Koloseum. Wokół […]
Według dotychczasowej wiedzy i dokumentów Józef Czapski urodził się 3 kwietnia 1896 r. Taka data figuruje w jego dokumentach (paszporty, dokumenty wojskowe) i taką też on sam podawał. Jednak w Archiwum Józefa Czapskiego w Muzeum Narodowym w Krakowie, znajduje się odpis metryki z kościoła św. Mikołaja w Pradze. Jak poinformował Janusz Nowak, o odpisy metryk […]
Janusz Wedow dwudziestoletni żołnierz znalazł się wraz z Czapskim w obozie w Griazowcu. Poeta. Wraz m.in. z Bolesławem Redziszem, Zdzisławem Peszkowskim podziwiał doskonałą znajomość sztuki, literatury, kiedy słuchał wykładów Józefa. Nie tylko tych o Prouście. Były też o Norwidzie, Słowackim. O Polsce. O religii i jej wielkiej sile – nie tylko w czasach niedoli. Nieprawdopodobna […]
„Byliśmy wówczas opętani jedną ideą; jechać do Paryża. Tam dopiero odkryliśmy całą Ecole de Paris. To było dla nas czyste malarstwo”. Komitet Paryski Czapski oraz dziesięciu studentów z pracowni Pankiewicza postanowiło założyć grupę, która będzie kontynuowała swoją przygodę artystyczną w Paryżu. Piotr Potworowski napisał swoisty manifest i grupa formalnie zawiązała się w 1923 roku . […]
Jolanta z Wańkowiczów zmarła mając niespełna 41 lat. Stało się to w Paryżu. Urodziła się w 1923 roku. Ojcem jej był Witold Klemens Wańkowicz herbu Lis, a matką Jolanta Römer herbu Laski. Rodzice jej bywali np. na przyjęciach u hrabiny Olgi Plater-Zyberk. I ciekawostka. Ojciec Jolanty urodził się w 11.04.1888 w Warszawie, a zmarł 31.08.1948 w Waszyngtonie. Został pochowany na […]
Tylko do 24 kwietnia 2020 roku można w internecie oglądać nowy film dokumentalny poświęcony zbrodni katyńskiej: „Les bourreaux de Staline – Katyn, 1940” (Arte, 2020). Co ciekawe, Francuzi po raz pierwszy, w narracji o zbrodni sowieckiej wykorzystują dokumenty i świadectwa Józefa Czapskiego. Jednak martwi to, że w przekazie medialnym -zapowiadającym cykl filmów o Gułagu oraz […]
„Francuski pisarz polskiego pochodzenia, Piotr Rawicz, popełnił samobójstwo w Paryżu strzałem z karabinu, w piątek 21 maja, w mieszkaniu swojej żony, która zmarła na początku miesiąca. Miał sześćdziesiąt trzy lata. Przez ponad dziesięć lat współpracował z „Monde” śledząc literaturę z Rosji i Europy Centralnej” – pisze Jacqueline Piatier w pożegnalnej notatce o Piotrze Rawiczu. Ten […]
Czapski nie jest dla mas… nie każdy musi go czytać i znać jego malarstwo. Może być dla elit. Patrzył w siebie, a malarstwo było jego życiem. Pokora to słowo, które najlepiej go określa. Na VOD.TVP.PL program nagrywany w styczniu 2020 roku. Wiele głosów. Warto poświęcić czas… Wystarczy kliknąć:) – niestety program przerywany jest reklamami. Takie […]
Jest to wyróżnienie dla artystów (polskich i zagranicznych), krytyków sztuki oraz osób zajmujących się historią. Nagroda została powołana przez Fundację SUSEIA, z inicjatywy Eli Skoczek, prezes Fundacji i dyrektor Festiwalu Józefa Czapskiego. Wkrótce więcej szczegółów.
Alberto Giacometti. Jego rzeźby i rysunki były bardzo bliskie autorowi Oka. Oglądał jego prace w Musée de l’Orangerie (wtedy Orangerie des Tuilleries) pomiędzy październikiem 1969 roku a styczniem 1970 roku. Kupił wówczas katalog wystawy, w którym na wolnych przestrzeniach szkicował prace, które wywarły na nim wrażenie. Wnikliwie przeczytane teksty zostały opatrzone uwagami – jak to miał […]
Maria Woźniakowska (siostrzenica malarza), Ludmiła Murawska – Péju (siostrzenica Ludwika Heringa, przyjaciela Czapskiego), Janusz Nowak (przez ponad 20 lat opiekował się i inwentaryzował archiwum Józefa i Marii Czapskiej w Muzeum Narodowym w Krakowie, specjalista w odczytywaniu pisma malarza), Piotr Mitzner (profesor Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie) oraz Elżbieta Skoczek (dyrektor Festiwalu Józefa Czapskiego) – te […]
Niewiele jest osób, o których można powiedzieć, że byli przyjaciółmi Czapskiego, mimo że wielu chciałoby, by tak ich nazywano. Na pewno jedną z osób, z którymi malarz miał niewiarygodnie bliski kontakt była Joanna Pollakówna. To dzięki niej w Polsce pojawił się pierwszy album z reprodukcjami obrazów Józefa Czapskiego. Łączyła ich troska o siebie, czułość, szukanie […]
„U nas nic nowego. Józio próbuje zdobyć prowincję i urządza wystawę w Amiens. Zosia kwęka, a Zygmunt jak zawsze zadowolony z siebie i ze świata”. 1956 rok. Marzec. Jerzy Giedroyc do Wacława Zbyszewskiego. „Jeżeli będę miał czas i siły, to coś napiszę; jeszcze nie wiem co, bo na razie mam tysiące innych zajęć – muszę […]
1942 rok. W granicach Związku Sowieckiego panował terror, zaś stolica Uzbekistanu była „wyspą ocalonych”. Ewakuowano tu – wg nieokreślonego klucza – obywateli ZSRR z oblężonego Leningradu i Moskwy. Znalazła się tam także Anna Achmatowa. Trzy lata życia w Taszkiencie wspominała poetka, jako okrutne, ale też „cudowne”, bo oddalone od Kremla i Łubianki. Złudzenie, że Stalin […]
